Dossier

Iepziekte

De iep was aan het begin van de 20e eeuw de belangrijkste laanboom van Nederland. Nadat de iep aangetast werd door iepziekte, is het belang van de iep als laanboom afgenomen. Groenbeheerders hadden weinig vertrouwen meer in deze laanboom. Toch is de iep een ideale laan- en straatboom die in grote delen van Nederland niet gemist kan worden. Inmiddels zijn er nieuwe rassen (cultivars) ontwikkeld met een veel hogere resistentie tegen de iepziekte. Recent onderzoek laat zien dat het met deze cultivars weer heel goed mogelijk is om iepen te planten. Herstel van het vertrouwen in de iep is het doel van het project 'Toekomst voor de iep', een initiatief van onder meer Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) en Alterra (onderdeel van Wageningen UR), overheden en bedrijven. In dit dossier vind je informatie over de iep en over de resultaten van het onderzoek in de afgelopen jaren.

Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat deze video niet getoond kan worden. Vink marketing aan in uw cookie-instellingen en ververs deze pagina om de video te tonen.

In 2006 is het project 'Toekomst voor de Iep' begonnen op initiatief van PPO, Alterra, de gemeente Amsterdam en Boomkwekerij de Bonte Hoek (nu Noordplant Kwekerijen).

Project toekomst voor de iep

Er zijn verschillende activiteiten ondernomen:

Toetsing van verschillend klonen op hun resistentie voor iepziekte

Gebruikswaardeonderzoek

Onderzoek naar vermeerderingsmogelijkheden

Monitoring van verschillende iepenbeplantingen

Verspreiding van de informatie

Inmiddels zijn de onderdelen Resistentietoetsing en Vermeerderingsmogelijkheden afgesloten. De onderdelen Gebruikswaardeonderzoek en Monitoring iepenbeplantingen worden echter voortgezet.

De iep is in Nederland bij uitstek geschikt als laan- en straatboom. Iepen zijn goed bestand tegen (zee)wind, ze verdragen strooizout en beschadigingen goed en zijn geschikt als stadsboom. Een goede vervanger van de iep is er niet. Maar de iep is gevoelig voor iepziekte.

De iepziekte wordt veroorzaakt door een schimmel (Ophiostoma ulmi) en overgebracht door de iepenspintkever of via de wortels. De opkomst van deze ziekte na de eerste wereldoorlog, zorgde voor grote problemen. Een agressievere vorm van de schimmel (nieuw geïntroduceerde soort Ophiostoma novo-ulmi) zorgde vanaf de jaren zeventig voor een tweede epidemie. Miljoenen bomen zijn door de iepziekte sinds het begin van vorige eeuw verdwenen, zo'n 90% in totaal.

Met de komst van meer resistente klonen kan de iep weer aangeplant worden.

Vanaf de jaren zeventig kwamen er geleidelijk klonen met toenemende mate van resistentie beschikbaar. 'Columella' was de eerste Nederlandse iepenkloon met een zeer hoog resistentieniveau. Deze recent uitgegeven klonen zijn in de afgelopen jaren getest en onderling vergeleken. Daaruit kwam het onderstaande praktijkadvies.

Hoge resistentie:

Columella

Voldoende resistent:

Resista iepen
Lobel
Plantijn
Clusius
Groeneveld
Pioneer
Homestead

Minder resistent (niet bij hoge infectiedruk)

Dodoens

Ulmus laevis

In dit nieuwe project wordt in samenwerking met gemeenten de gebruikswaarde van de nieuwe iepenrassen als straatboom onderzocht.

De iep is waardevol als straatboom omdat de iep een weinig eisende boom is, heel oud kan worden en een transparante kroon heeft.

Alle bronnen over de iepziekte in de Kennisbank

Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat deze video niet getoond kan worden. Vink marketing aan in uw cookie-instellingen en ververs deze pagina om de video te tonen.

Wortelscherm om iepen tegen iepziekte te beschermen

Haarlemse Bomenridders, 2020

Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat deze video niet getoond kan worden. Vink marketing aan in uw cookie-instellingen en ververs deze pagina om de video te tonen.