De waterkwaliteit in Nederland moet in 2027 voldoen aan de KRW. De eisen in de KRW zijn omgezet in Nederlandse wetgeving. Om de doelen van de KRW te kunnen halen is de wetgeving op het gebied van waterbeheer te vereenvoudigd. De Waterwet verving in 2009 de bestaande wetten. Het is de ambitie van de Nederlandse overheid om de Waterwet - samen met 25 andere wetten - in januari 2024 in de Omgevingswet samen te voegen.
Dossier
Kaderrichtlijn Water
Het water moet schoner. De Kaderrichtlijn Water (KRW), een Europese richtlijn die sinds 2000 van kracht is, schrijft voor dat de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater in orde moet zijn. Nederland moet dit voor 2027 bereiken.
Begin hier
Wetgeving
Landbouw en water
Omdat het water in 2027 schoon moet zijn mag er vanaf dat moment geen emissie meer plaatsvinden van vreemde stoffen. Dit heeft grote impact voor Nederland, ook voor de landbouw.
Nederland heeft veel water. De helft van de emissie van vreemde stoffen (meststoffen, bestrijdingsmiddelen) is afkomstig uit de landbouw. In het Deltaplan Agrarisch Waterbeer (DAW) staat beschreven hoe de land- en tuinbouw zelf kan bijdragen aan het oplossen van de wateropgaven. Ook de land- en tuinbouw wordt hiermee versterkt.
Het Activiteitenbesluit Milieubeheer (2013) bevat veel voorschriften die voor de landbouw van belang zijn. Vanaf januari 2024 vallen de voorschriften onder de Omgevingswet, welke nu al inzichtelijk zijn op het Informatiepunt Leefomgeving.
Vanaf januari 2018 hebben glastuinbouwbedrijven een zuiveringsplicht om hun restwater minimaal 95% te zuiveren. Dit is op basis van het hooflijnenakkoord Waterzuivering in de glastuinbouw.
Gewasbescherming
Het voorkomen van emissie van gewasbeschermingsmiddelen is een belangrijk aandachtspunt voor land- en tuinbouw. Hoewel drinkwaterbedrijven nog regelmatig overschrijdingen meten van de normen door verontreiniging met bestrijdingsmiddelen, is er veel bereikt. Wel vlakt het tempo van de ingezette daling af.
Zo blijkt uit een onderzoek van het Compendium voor Leefomgeving (CLO) dat het Nederlandse oppervlaktewater in de periode 2013-2021 met ruim 50% is afgenomen.
Drinkwaterbedrijven en waterschappen hebben met onderzoekers veel kennis ontwikkeld over het beperken van waterverontreiniging. Er zijn onderzoeksrapporten, checklisten en cursusmateriaal.
Meststoffen en waterkwaliteit
De Europese Nitraatrichtlijn is er op gericht de waterkwaliteit te beschermen door verontreiniging van het grond- en oppervlaktewater door nitraten uit de landbouw te voorkomen. Hetzelfde geldt voor fosfaten.
De Nitraatrichtlijn van de KRW schrijft voor dat gewassen bemest moeten worden met een maximum hoeveelheid stikstof. Dit wordt berekend op basis van o.a. grondsoort, bodemkenmerken, stikstofvoorraad bij begin van de teelt en levering van stikstof gedurende het seizoen, opbrengst en weersomstandigheden. Hetzelfde geldt voor fosfaat. Hierdoor wordt de nitraat- en fosfaatuitspoeling uit de landbouw naar het grond- en oppervlaktewater te verminderd.
Om die doelen van de nitraatrichtlijn te bereiken hebben alle lidstaten actieprogramma’s opgesteld. In Nederland geldt nu het 7e actieprogramma (2022 - 2025) die gebruik van stikstof- en fosfaten in de landbouw sterk beperkt.
De EU heeft Nederland derogatie verleend, zodat er meer dierlijke mest mag worden uitgereden. Deze wordt nu afgebouwd van 250 tot 170 kilo stikstof per hectare per jaar. Dit heeft vergaande gevolgen voor de bedrijfsvoering van de boer.
KRW en Natura 2000
De Kaderrichtlijn Water (KRW) stelt eisen aan de waterkwaliteit in de 160 Natura 2000 gebieden in Nederland. Daarom moeten voor die beheerplannen worden opgesteld met maatregelen voor het bereiken van die doelen.
Meer informatie
Leermateriaal
(3)Contact
Reageren op dit dossier, of heb je andere vragen over Kaderrichtlijn Water ? Laat een reactie achter of neem contact op.