Deze scenario’s zijn op regionaal niveau uitwerkt, waaruit naar voren komt dat bijvoorbeeld het binnenland vaker te maken gaat krijgen met hitte en droogte dan de kuststreken.
Globaal zijn de veranderingen op te delen in vier klimaattrends: het wordt warmer, het wordt natter, het wordt droger en de zeespiegel stijgt. Het gaat ook om veranderingen binnen seizoenen, zo worden de zomers droger en valt er meer neerslag in kortere tijd.
Dossier
Klimaatadaptatie in de open teelten
Door de droge en hete zomers van de laatste jaren komt klimaatverandering prominenter in beeld bij overheden, waterschappen, ketenpartijen en boerenbedrijven. Voor agrarisch ondernemers zijn lagere opbrengsten en hogere kosten voor bijvoorbeeld beregening een direct gevolg van die klimaatverandering.
Door deze veranderingen en daaraan gerelateerde financiële risico’s voor boerenbedrijven in kaart te brengen, wordt duidelijk waar de knelpunten gaan ontstaan en waar adaptatiemaatregelen toegepast kunnen worden om deze risico’s beheersbaar te houden.
Begin hier
Video's
Klimaatverandering op de akker
Wageningen University & Research
Daan Verstand - Klimaatrisico's en adaptatie in de open teelten
Living Lab Schouwen-Duiveland
Klimaatscenario’s en -trends
Het klimaat is het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Het KNMI heeft vier klimaatscenario’s opgesteld om aan te geven wat we van het toekomstige klimaat in Nederland kunnen verwachten. Hierdoor kan het huidige klimaat vergeleken worden met deze toekomstscenario’s.
Risico's
Bepaalde gewassen hebben last van warme en droge periodes in de zomer, anderen van nachtvorst in het voorjaar en sommige hebben last van warme, natte omstandigheden waardoor ziektes op kunnen treden.
Dit zijn klimaatfactoren. Als deze klimaatfactoren optreden, vindt er opbrengstderving plaats (de impact).
Door de klimaatscenario’s van het KNMI te gebruiken, kan ingeschat worden hoe vaak deze klimaatfactoren vaker of minder vaak gaan optreden in het toekomstige klimaat (in de 30 jaars periode 2035-2065). Door deze verandering in frequentie te combineren met de impact bij optreden, kan berekend worden in welke mate het risico toe- of afneemt.
Maatregelen
Om met de risico’s van klimaatverandering om te gaan, kunnen adaptatiemaatregelen toegepast worden. Er is een breed scala van maatregelen mogelijk:
- Op perceelniveau, zoals het opheffen van ondergrondverdichting, rassenkeuze of het watervasthoudend vermogen van de bodem te vergroten.
- Op bedrijfsniveau door het bouwplan aan te passen of op kwetsbare percelen geen kwetsbare gewassen meer te telen; samenwerken met andere bedrijven of waterschappen.
- Financiële maatregelen, zoals het verzekeren van risico’s of het inbouwen van financiële buffers.
Workshopmateriaal
Op Groen Kennisnet is bruikbaar materiaal beschikbaar voor personen en partijen werkzaam in de open teelten.
Workshopmateriaal
Het KANO team organiseert regelmatig workshops en trainingen. De werkbladen en presentaties zijn hier terug te vinden.
Contact
Neem contact op met de experts als u benieuwd bent wat de mogelijkheden zijn voor uw organisatie om een soortgelijke workshop te organiseren.
Perspectieven
De partijen in de open teelten hebben allemaal te maken met klimaatverandering en ze zijn aan de slag met deze problematiek vanuit hun eigen perspectief.
Zo richten de agrarische verzekeringen zich op het verzekerbaar houden van risico’s, boerenorganisaties zich op de gezondheid van de gewassen en overheden op de watervoorziening en -veiligheid.
Lopend onderzoek
Er worden momenteel diverse onderzoeken uitgevoerd naar de verschillende aspecten van klimaatverandering op verschillende schaalniveaus. Zo wordt er geëxperimenteerd met maatregelen, wordt verzilting bestudeerd en wordt de kwetsbaarheid van gewassen gedetailleerder in kaart gebracht.
Contact
Reageren op dit dossier, of heb je andere vragen over Klimaatadaptatie in de open teelten? Laat een reactie achter of neem contact op.