Vogelgriep

De ziekteverwekkende vormen veroorzaken aviaire influenza (vogelgriep of vogelpest). Daarvan zijn in Nederland vier uitbraken bekend: in 1926, 2003, 2016 en 2021. In 2003 betrof het een besmetting met het H7N7 variant. In november dat jaar werd een besmetting met de variant van H5N8 aangetroffen, een hoogpathogene besmettelijke variant. En in november 2016 werd in Nederland opnieuw een besmetting met deze variant gevonden bij dode watervogels.

De ziekte kan ook worden overgedragen op mensen. Bij de uitbraak van 2003 overleed een Nederlandse dierenarts, die betrokken was bij de ruiming. Vogelgriep is een zoönose, wat betekent dat er een risico bestaat dat het virus zich zou kunnen aanpassen aan de mens, zodat het gemakkelijk van mens naar mens verspreidt en zo een epidemie kan veroorzaken.

Bij de recent gevonden besmetting in 2022 heeft de overheid opnieuw een ophok- en afschermplicht ingesteld en aanvullende maatregelen genomen. De maatregelen gelden voor alle bedrijven die vogels houden die bestemd zijn voor de productie van vlees, eieren of andere producten en voor het uitzetten in het wild.

Pluimveehouders die verschijnselen van vogelgriep bij hun dieren aantreffen, zijn verplicht dit te melden bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Als uit onderzoek blijkt dat er vogelgriep heerst op een bedrijf, start de Rijksoverheid met de bestrijding. Bij besmettingen bij locaties met 50 of meer vogels wordt sinds 2021 een beperkingsgebied van 10 kilometer ingesteld. Voor 2021 lag die grenswaarde op 250 vogels.

Vaccin

Er is een vaccin ontwikkeld om de dieren preventief te kunnen enten tegen vogelpest. Alleen Nederland en Frankrijk mogen hun pluimvee inenten. Andere landen uit de Europese Unie mogen het vlees en de eieren van deze dieren niet weigeren te importeren. Alleen buitenloopkippen en hobbykippen, eenden en ganzen mogen worden gevaccineerd. Inmiddels is een vaccinatiecampagne begonnen.