Lectoraat

Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw

Samenvatting
  • Onderwerp
    Het lectoraat houdt zich bezig met de realisatie van kringlooplandbouw op bedrijfs- en gebiedsniveau. Lector is Rik Eweg.
Bekijk de bronnen
Het lectoraat ‘Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw’ houdt zich bezig met de realisatie van kringlooplandbouw op bedrijfs- en gebiedsniveau. De landbouw staat voor belangrijke uitdagingen: vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en stikstofverbindingen, herstel van de (bodem)biodiversiteit en waterkwaliteit en –beschikbaarheid. Randvoorwaarden daarbij zijn verdienvermogen, voedselzekerheid, volksgezondheid, landschappelijke kwaliteit en maatschappelijke waardering. Dit antwoord vereist nieuwe bedrijfs-en verdienmodellen, organisatievormen en regels, oftewel: systeemveranderingen.

Boeren, toeleveranciers, adviseurs, onderzoekers en studenten werken en experimenteren met vormen van kringlooplandbouw. Gezamenlijk streven zij naar een economisch en ecologisch vitale productiewijze en een voedselsysteem dat waardevol en gewaardeerd voedsel voortbrengt (LNV, 2019). Door stikstof (N) en fosfaat (P) verliezen binnen de kringloop te houden, worden emissies verminderd. Samen met onderzoekers streven zij naar hogere energie efficiëntie, zoals het verbinden van akkerbouw, veehouderij en tuinbouw, energiezuinige processen, bijdragen aan energieproductie, hergebruiken van energie kringlopen en vastleggen van koolstof in bodems, en biomassa/bomen.

In Living Labs worden projecten opgezet waarbinnen studenten, onderzoekers, (agrarische)ondernemers en andere belanghebbenden gebiedsgericht samenwerken om vorm te geven aan kringlooplandbouw. Het doel is samen te leren en te innoveren in de richting van een economisch, ecologisch en maatschappelijk verantwoord voedselsysteem (productie, verwerking, handel en consumptie). Hiervoor verbindt het lectoraat zich aan de door het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV) aangewezen experimenteerruimtes in de Achterhoek, Twente en Noord-Nederland.

Het lectoraat richt zich vooral op Nederland, maar brengt samen met bedrijven de Nederlandse kennis ook naar het buitenland. Daarvoor participeert zij in de ‘European University  Alliance for Innovations in Regional Sustainability’, met partners uit Griekenland, Bulgarije, Slowakije en Finland. Ook zijn we actief in een Living Lab in Maharashtra, India.

Over de lector

Rik Eweg studeerde Ruimtelijke Planvorming aan Wageningen Universiteit. Hij promoveerde op ene onderzoek naar de toepassing van geografische informatie systemen bij toekomstverkenningen. Daarna was hij in Wageningen projectleider bij het Centrum Geo-Informatie en PostDoc bij de C.T. de Wit Graduate School Production-Ecology. Van 1998 tot 2006 was hij wethouder in Wageningen met in zijn portefeuille onder andere Ruimtelijke Ontwikkeling, Natuur & Landschap, Milieu, Kenniseconomie. Ook was hij bestuurslid van het Waterschap Vallei en Eem en de Stichting Economische Stimulering Knooppunt Arnhem-Nijmegen (Eskan). Vanaf 2006 werkte hij als project regisseur bij het Innovatieprogramma TransForum Agro & Groen. Aansluitend, tussen 2012 en 2020 was hij lector Duurzame Agribusiness in Metropolitane Gebieden en leading lector bij verschillende onderzoeksgroepen van Hogeschool Van Hall Larenstein (HVHL).

Kenniskring

De kern van de kenniskring bestaat bij de oprichting uit:

  • Tjalling Huisman, senior-onderzoeker Natuur-Inclusieve Landbouw en Diervoeding, hij richt zich vanuit het lectoraat vooral op het netwerk in Noord Nederland.
  • Ben Rankenberg, senior onderzoeker Veehouderij, hij richt zich vanuit het lectoraat vooral op het netwerk in Achterhoek.