Beperkte impact van coronacrisis op agrosector

De maatregelen die genomen zijn als gevolg van de uitbraak van de Covid-19 pandemie in 2020 hebben grote maatschappelijke en economische gevolgen. Die gevolgen zijn ook merkbaar in de sterk op export gerichte Nederlandse landbouw. Het internationaal opererende voedselsysteem was van het ene op het andere moment verstoord. Door het sluiten van de horeca was er vanaf de eerst lockdown vraaguitval. En door de verminderde beschikbaarheid van seizoensarbeid, was er zorg bij diverse ondernemers over de oogst en verwerking van producten.

Prijsontwikkeling

In de periode van maart tot augustus hebben onderzoekers van Wageningen Economic Research maandelijks analyses gemaakt voor verschillende agrarische sectoren, waarbij een aantal vragen centraal stonden: Welke knelpunten in het primaire proces of in de keten komen naar voren? Wat zijn de gevolgen van die knelpunten? Wat kan er aan gedaan worden?

Terugkijkend op het eerste half jaar van de coronacrisis lijkt de impact op de Nederlandse agrosectoren minder groot te zijn geweest dan wat aan het begin werd gevreesd, zo blijkt uit het rapport. Dat heeft te maken met de korte duur van de eerste lockdown-periode, maar ook met het instellen van green lanes in de EU waardoor de handel kon doorgaan. De grootste problemen doen zich voor op de terreinen arbeid, afzet en prijsontwikkeling.

Vanaf het begin waren er zorgen over de beschikbaarheid van voldoende seizoensarbeid. Door verschillende initiatieven om jongeren te werven, is dat probleem geen groot probleem geworden. Wel ondervonden vooral slachterijen in het begin van de coronacrisis hinder van personele beperkingen, zo blijkt uit het rapport De impact van de coronacrisis op het Nederlandse agrocomplex. De verminderde beschikbaarheid van personeel komt door een combinatie van zieke medewerkers, de noodzaak afstand te houden aan de slachtband en buitenlands personeel dat minder gemakkelijk beschikbaar was.

Internationale handel

De internationale handel van agrarische producten is wel langdurig verstoord. Het gaat bijvoorbeeld om producten die buiten de EU worden afgezet. Maar ook de afzet in het binnenland heeft als gevolg van de coronamaatregelen flinke klappen gehad, zo blijkt uit het rapport.

Door die beperkte afzet staan staan de prijzen voor veel producten onder druk, maar niet voor alles. Zo zijn de prijzen voor scharreleieren en groenten wat beter door een verhoogde afzet. Ook de boterprijs trekt aan en de prijs voor vis is weer op niveau. Die prijsontwikkeling wordt niet alleen door de coronamaatregelen beïnvloed, maar ook door seizoenseffecten of andere marktontwikkelingen als tijdenlijke overschotten of tekorten.

Hoewel de analyse laat zien dat de impact van de eerste lockdown niet zo groot lijkt te zijn als wat aanvankelijk was gevreesd, is er nog geen volledig inzicht in de gevolgen. En het is onduidelijk wat de effecten van nieuwe veel striktere lockdowns zullen zijn.

(Bron foto: Thinkstock)