Gebruik antibiotica stabiliseert; relatie antibioticareductie en productie onderzocht

Monitoring

In 1999 is de Nederlandse overheid begonnen met het monitoren van het antibioticagebruik in de Nederlandse veehouderij door middel van registratie van de totale verkoop van veterinaire antibiotica. Vanaf 2004 werd dit uitgebreid met antibioticagebruik per diersoort. Sinds 2008 is een nieuw beleid geïmplementeerd voor reductie en verantwoord gebruik van antibiotica bij vee.

Daling antibioticagebruik

De Stichting Diergeneesmiddelenautoriteit (SDa) heeft in juni het gebruik van antibiotica bij landbouwhuisdieren over 2018 gepubliceerd. Dit is het achtste achtereenvolgende jaar waarin de SDa het antibioticagebruik in de veehouderij inzichtelijk maakt. In totaal is het antibioticagebruik bij dieren in 2018 op basis van de verkoopcijfers verminderd met 1,1% ten opzichte van het jaar 2017. Ten opzichte van 2009 als referentiejaar betekent dit een totale daling van 63,8% in de afgelopen tien jaar. Wanneer naar de gebruiksgegevens tussen 2009-2018 per sector wordt gekeken is een totale daling te zien in de kalversector van 44% (sinds 2007 52% daling), binnen de melkveehouderij 47%, de varkenshouderij 58%, de vleeskuikensector 68% en ook de kalkoensector laat een sterk dalende trend zien.

Antibioticagebruik en productie

Wageningen Economic Research onderzocht of vermindering van antibiotica zou leiden tot een negatief effect op de productieresultaten en de economische prestaties. Het onderzoek werd uitgevoerd op 74 zeugenbedrijven en 36 vleeskuikenbedrijven over de periode 2005 tot 2017. De gemiddelde productie en de economische resultaten van de onderzochte bedrijven hadden niet te lijden onder de vermindering van antibioticagebruik. Dit geldt ook voor het concurrentievermogen van de Nederlandse primaire vleeskuiken- en varkenssector, ten opzichte van Denemarken, Duitsland en Spanje.

De reductie van antibiotica door zeugenhouders werd gerealiseerd door niet meer routinematig antibiotica toe te dienen, meer preventief te vaccineren, gebruik te maken van pijnbestrijding en meer hygiënemaatregelen en inzet van ongediertebestrijding.

In de vleeskuikenhouderij is een groot gedeelte van de antibioticareductie toe te schrijven aan de overgang naar een traaggroeiend vleeskuikenras. In 2018 bestond ongeveer een derde van de Nederlandse vleeskuikenproductie uit deze traaggroeiende dieren. De gemiddelde dierdagdosering bij de productie van traaggroeiende vleeskuikens is een derde van die van conventionele slachtkuikens. De brutomarge per vierkante meter per jaar is ongeveer gelijk.

(Bron foto: Trends in antibiotic usage per species_Wageningen Economic Research_SDa)