Aangetaste gewasresten besmettingsbron van Alternaria in aardappel

De pathogene schimmelsoorten Alternaria solani en Alternaria alternata veroorzaken bladvlekkenschade in gewassen. A. solani in vooral aardappel en tomaat en A. alternata heeft een waardplantenreeks van 400 plantensoorten.

In landen met hogere temperaturen in de zomer, waarbij droge en natte perioden elkaar regelmatig afwisselen, kan de ziekte door vroegtijdig afsterven van het loof veel schade aanrichten (20 tot 30% opbrengstderving). Door veranderingen in het klimaat treedt de ziekte steeds vaker in Nederland op.

Bestrijden met chemische gewasbeschermingsmiddelen wordt binnen enkele jaren afgebouwd, waardoor het noodzakelijk is om andere effectieve vormen van ziektebeheersing te ontwikkelen. Gewasrestenmanagement gaat hierbij een grote rol spelen.

Praktische stappen voor nu

• De snelheid van vertering van gewasresten beïnvloedt de verlaging van de ziektedruk van Alternaria in de tijd.
• Minimaal twee jaar geen aardappels telen vertraagt de vestiging van Alternaria in het nieuwe aardappelgewas.
• Kiezen voor een minder Alternaria-gevoelig aardappelras zorgt voor minder infecties.
• Droogtestress in het aardappelgewas voorkomen verlaagt de kans op een Alternaria-infectie (begin op tijd met beregenen).
• Gedeelde stikstofbemesting houdt het aardappelgewas langer vitaal en kan zo een Alternaria-epidemie uitstellen.

De toekomst

• Door middel van precisielandbouw is met beperkte emissie een gerichtere Altenaria-bestrijding met gewasbeschermingsmiddelen mogelijk.
• Met drones, sensoren en robots is een optimale monitoring in de detectie van Alternaria, nutriëntentekorten en droogtestress mogelijk (een beslissing ondersteunend systeem (BOS) voor Alternaria is in ontwikkeling).
• Via een Integrated Pest Management (IPM) of Integrated Crop Management (ICM) systeem kan de kans op Alternaria worden verkleind door de juiste teeltmaatregelen en (indien nodig) gewasbescherming.
• Stikstofbemesting onder het adviesniveau voor het betreffende ras verhoogt de kans op vroege Alternaria.

Aanvullende informatie

Gewasrestenmanagement: Wageningen Universiteit & Research onderzoekt maatregelen om het primaire inoculum (besmettingsbron) te verminderen en daarmee ook de ziektedruk. Gekeken wordt naar het verloop van aantastingen van gewasresten in de tijd. Daarnaast worden proeven gedaan om de vertering van gewasresten te versnellen en daarmee de ziektedruk te verminderen. Eind 2023 / begin 2024 worden de resultaten van deze proeven verwacht.

Wat is Crkls?

Crkls (spreek uit als cirkels) is het antwoord op de versnippering van het landbouwkundig onderzoek in de afgelopen decennia. Het platform maakt de onderzoeksresultaten beter vindbaar en relevant voor de ondernemer. De initiatiefnemers Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research (WUR), Groen Kennisnet en Aeres Hogeschool willen zo een bijdrage leveren aan een toekomstbestendige landbouw in Nederland.
Groen Kennisnet is onderdeel van de stuurgroep Crkls en heeft nauw contact met de redactie van Crkls.