Balans van de Leefomgeving: entree voor bos?
De Balans van de Leefomgeving wordt opgemaakt door het Planbureau voor de Leefomgeving. In de recent gepubliceerde versie, deel 7, wordt uitgelegd dat het kabinet met 'natuurlijk kapitaal' een beleidsconcept introduceert waarin de natuur wordt gezien als leverancier van baten. Tegelijk is de doelstelling om het beoogde behoud en duurzaam gebruik van natuurlijk kapitaal te realiseren.
Aanbod diensten afgenomen
Betreffende de baten wordt opgemerkt dat het aanbod van enkele ecosysteemdiensten is afgenomen. 'Dit geldt voor de voorziening van drinkwater, gebruik van niet-drinkwater in bijvoorbeeld landbouw en industrie, bodemvruchtbaarheid, koolstofvastlegging en plaagonderdrukking.' Betreffende het behoud van natuur(lijk kapitaal) is een positieve noot te vinden. Zo is het aantal planten en dieren op de Rode Lijsten van bedreigde soorten afgenomen. Toch zal het niet lukken om de doelstellingen van de Vogel- en Habitatrichtlijn te realiseren.
'Toekomst is nú!'
Alleen al ten aanzien van die doelstellingen, stelt het planbureau, is nog 'veel te doen'. Daarnaast is het innovatiebeleid nog maar beperkt toegespitst op een duurzame benutting van natuurlijk kapitaal en zou de ambitie voor het verduurzamen van landbouw ruimtelijk gespecificeerd moeten worden. Planbureau: 'Dan kunnen ecosysteemdiensten worden geleverd op de plaats waar er vraag naar is en kan de landbouw zich elders blijven concentreren op de voedselproductie'.
Verder gebruikt Nederland veel grondstoffen uit ecosystemen uit het buitenland: het maakt ons afhankelijk en mede-verantwoordelijk voor de wereldwijde aantasting van natuurlijke systemen. Nog een punt van aandacht: 'Het kabinet verwacht dat burgers en bedrijven die baat hebben bij natuurlijk kapitaal, er in zullen willen investeren om dit in stand te houden. In de praktijk blijkt dat echter nog nauwelijks te gebeuren'.
Zie ook het nieuwsbericht op de Wageningen UR-site Schone, gezonde en veilige leefomgeving vraagt nú om krachtig beleid, waarin wordt gesteld dat Nederland er met de huidige inspanningen niet komt en dat transitiepijn erbij hoort: 'de Balans heeft als motto: De toekomst is nu!'
Maak keuzes
Het planbureau adviseert het kabinet om aan te geven welke keuzes zij wil maken. Zij zet zelf alvast diverse mogelijkheden voor een duurzaam gebruik van natuurlijk kapitaal uiteen. Bijvoorbeeld: breng de verevening van kosten en baten op gang en voorkom op die manier dat het publieke karakter van de natuur verdwijnt, evenals de mogelijkheid om er te recreëren. Het planbureau meldt ook dat het verstrekken van subsidies een kosteneffectieve manier kan zijn om publieke kosten te besparen, waarbij wordt gewezen op de relatie recreatie in het groen en gezondheid.
Ten aanzien van diverse sectorale doelen, 'zoals het realiseren van waterberging, natuurontwikkeling of ruimte voor recreatie', wordt geadviseerd om ze te verenigen door ze integraal te formuleren. Kennis, zo wordt opgemerkt, is een belangrijke factor voor bij het realiseren van synergie. Zie het rapport Natuurlijk kapitaal als nieuw beleidsconcept - Balans van de Leefomgeving 2014 voor alle overige adviezen en bevindingen.
(Bron foto: Thinkstock)