Bedrijfsovernames worden steeds 'uitdagender'

Naar aanleiding van het rapport Bedrijfsoverdracht van grootschalige melkveebedrijven in Nederland anno 2020 verscheen in vakblad Veeteelt in augustus jongstleden een uitgebreid achtergrondartikel over alternatieve bedrijfsvormen en financieringsconstructies (Overname vraagt meer ondernemerschap).

Kritisch op eigen plan

In het artikel worden vanuit banken suggesties aangereikt aan veehouders over de manier waarop een bedrijfsovername gefinancierd kan worden. Banken, zo meldt een geïnterviewde, hebben zelf immers ook te maken met steeds strengere eisen aan hun financiële stabiliteit. Gesteld wordt dat als een bank niet mee wil, je zelf nog eens kritisch naar je eigen plan moet kijken. Verderop in het artikel is te lezen dat de moderne veehouder niet alleen goed moet kunnen communiceren, maar ook duidelijke keuzes zal moeten maken. Met een goed plan lukt financiering doorgaans wel in het zwaar gefinancierde Nederland.

Kritisch boerengezin

Naast de rol van de bank, verandert ook de houding van de veehouder zelf. Veeteelt noemt enkele resultaten uit genoemd rapport. 'Door schaalvergroting en stijging van grondprijzen wordt de behoefte aan kapitaal voor de overname van een bedrijf groter. Daarbij komt dat de rentabiliteit op vermogen in de melkveehouderij laag is en dat de prijs van de grond nauwelijks een relatie heeft met de bedrijfseconomische waarde.' Goede afspraken met andere leden van het gezin zijn dan belangrijk, iets wat tegenwoordig zo ook gevoeld wordt door de familie zelf. In het verleden verliepen overnames vooral onder schappelijke voorwaarden.

Anders betrokken

Veeteelt: 'Familieleningen zijn van oudsher de belangrijkste geldbron bij overnames. Ook in de toekomst zullen familieleden van de bedrijfsopvolger vaak financieel betrokken blijven bij de onderneming. Maar deze betrokkenheid kan wel anders vorm krijgen.' Genoemde voorbeelden: aanbrengen van een scheiding tussen het familiekapitaal en de dagelijkse exploitatie van het bedrijf, buitenstaanders laten participeren en samenwerking tussen bedrijven.

Betreffende splitsing van het gebruiksrecht en eigendom van grond wordt opgemerkt dat een mogelijkheid is dat de bedrijfsopvolger bij voldoende financiële ruimte op termijn overgaat tot koop. Betreft het een buitenstaander, dan kan dit nogal eens gevoelig liggen, omdat het gezin de grond graag binnen de familie houdt.

In het vakblad worden in kaders nog de volgende onderwerpen toegelicht: een bedrijf dat met nieuwe ondernemings-/financieringsvorm meerdere ondernemers onder één dak mogelijk maakt, de voor- en nadelen van erfpachtfinanciering, crowdfunding en diverse rechtsvormen.

(Bron foto: Thinkstock)