Bedrijfswaterplannen voor Drentse melkveehouders

Met een uitgekiend waterbeheer kunnen boeren een bijdrage leveren aan de verbetering van het watersysteem. Zo kun je droogteproblemen voorkomen en een bijdrage leveren aan de waterkwaliteit. Dat het nemen van maatregelen loont, bleek uit het project 'Landbouw op Peil' dat waterschappen uit Drenthe, Overijssel en Gelderland tussen 2011 en 2014 uitvoerden met vijftien agrarisch ondernemers. Als resultaat van dat project verscheen een maatregelenboek 'Optimalisatie bodem en water'.

Bedrijfswaterplan

Het Waterschap Drents Overijsselse Delta wilde weten welke maatregelen in de praktijk mogelijk zijn. Wat leveren die maatregelen op voor het watersysteem? Kun je daarmee droogteproblemen bij agrariërs echt voorkomen? En levert het een bijdrage aan de waterkwaliteit? Onderzoekers van Wageningen UR, Aequator en Bakelse Stroom benaderden negen agrarisch ondernemers in Zuidwest Drenthe, allen melkveehouders. Voor deze negen bedrijven in het stroomgebied van de Dwingelerstroom en de Wapserveensche Aa zijn bedrijfswaterplannen opgesteld. Het rapport 'Agrarische bedrijfswaterplannen Dwingelerstroom en Wapserveensche Aa' laat de resultaten zien van dit project.

Knelpunten

Voor de negen melkveebedrijven zijn knelpunten geïnventariseerd op basis waarvan plannen zijn gemaakt voor maatregelen. Sommige melkveehouders hebben, vooral in de beekdalen, percelen die veel te nat zijn. Percelen op de essen of op de flanken van de beekdalen zijn soms te droog. En buisdrainage werkt soms niet omdat keileem te hoog zit. Opvallend was dat de grondwatertrappen van de waterschappen soms niet overeenkomen met de situatie in de praktijk. Bovendien blijkt dat er weinig contact is tussen de ondernemers en het waterschap over zaken als peilbeheer.

Maatregelen

Elk bedrijfswaterplan omvat een reeks van maatregelen zoals aanpassing van het grondwaterpeil, aanpassing van stuwtjes of slootprofielen. Er zijn berekeningen uitgevoerd voor drainage, verbetering van de bodemconditie, het organisch stofgehalte in de bodem en voor mineralenmangement. Een uitgekiende drainage en een uitgekiend peilbeheer lijkt essentieel om effectief maatregelen te kunnen nemen voor een beter mineralenmanagement. Dat is belangrijk om stikstofbodemoverschotten beperken, bovendien kan dat bijdragen aan de waterkwaliteit.

De analyses en berekening van de effecten zijn met de agrariërs is besproken. In een vervolgstap zou het waterschap gesprekken moeten voeren met de deelnemende bedrijven om te bepalen hoe je de maatregelen ook daadwerkelijk uit kunt voeren.

(Bron foto: Jan Nijman)