Begrip voor bezuinigen op openbaar groen
Zo blijkt dat het de burgers van Delft, als hen daarnaar expliciet wordt gevraagd, wel is opgevallen dat het onderhoudsniveau is verlaagd, maar dat ze er begrip voor hebben.
Als inwoners van de gemeente Leudal net zo begripvol zijn als in Delft is dat voor de groenbeheerders daar wellicht een opluchting. In een ander artikel in Stad + Groen wordt deze gemeente uitgebreid onder de loep genomen. Daar wordt 'gevreesd' dat de burger niet altijd begrip kan opbrengen.
Burgerparticipatie
In beide artikelen is ‘burgers tevreden houden’ in elk geval een belangrijk, zo niet het belangrijkste, onderwerp. Het (noodgedwongen) betrekken van burgers wordt door veel gemeenten als oplossing gezien. Ook in Leudal ziet men dit: ‘Men moet zaken moeten kunnen “loslaten” en overlaten aan de gebruikers van de openbare ruimte.’
In Deventer (groenste stad Nederland 2010 en van Europa 2011) gebeurt dit ook al, bijvoorbeeld met de aanleg van een bijenlint dwars door de stad dat deels door burgers wordt onderhouden. ‘Ook werken we samen met bijvoorbeeld de Vereniging Groei en Bloei Deventer bij het onderhoud van een rotonde. Daarnaast gaan we overeenkomsten aan waarbij burgers zelfstandig mogen beslissen hoe ze iets qua groenvoorziening willen doen’, laat een medewerker van de gemeente weten in Stad + Groen.
Bedrijfsleven en werkvoorziening
Ook het bedrijfsleven gaat een belangrijkere rol spelen in de aanleg en beheer van groen op bedrijventerreinen. Tegenprestatie is bijvoorbeeld het mogen maken van extra reclame. In Weert (groenste stad van Nederland 2012) wordt opgemerkt dat er een toenemende omgevingsbewustheid onder ondernemers is.
Ook voor openbaar groen als geheel wordt mogelijk eerder gekozen voor een commerciële aannemer dan voor een Sociale Werkvoorziening (SW) om de werkzaamheden te verrichten. In het artikel over Leudal wordt gesteld: ‘Wij hebben het met SW-teams meegemaakt dat ze ondanks dat beeldbestek toch iedere keer weer die volledige straat schoffelden, terwijl dat niet hoefde. Een commercieel ingestelde aannemer zal dat niet doen.’
De gemeente Deventer heeft als groenbedrijf eveneens een sociale werkvoorziening in de arm genomen. ‘Sommige werkzaamheden kunnen efficiënter en goedkoper worden uitgevoerd door machines. Maar het is niet goed als dat ten koste gaat van de sociale werkgelegenheid. Daarom dringen wij vaak aan op het nemen van afgewogen beslissingen in plaats van het kijken naar cijfers alleen.’
‘Goedkoop’ groen
Niet alleen helpende handen van het bedrijfsleven en burgers maken dat het werk van de gemeenten verandert. Ook wordt door de gemeenten vaak gekozen voor goedkopere soorten groen die daarnaast makkelijker te beheren zijn. Zo is in Breda de beplanting op veel plaatsen vervangen door onderhoudsarme gazons.
Onderhoudsniveau
Andere stappen die kunnen en worden gezet door gemeenten zijn het minder frequent uitvoeren van onderhoud en het terugbrengen van het onderhoudsniveau. Onderhoudsniveau A wordt B, B wordt C, enzovoorts. Denk aan de gemeente Delft. ‘Door minder te gaan maaien, wieden en vegen, kan de gemeente Delft het sinds 2011 af met één veegmachine minder’, meldt Stad + Groen. ‘Het beschermde stadsgezicht daalde daarmee wel van niveau A naar niveau B. In de rest van de gemeente ging het van niveau B naar niveau C.’
Aankleding versus leefbaarheid
Ondanks al deze ontwikkelingen constateren onderzoekers van kennisinstituut CROW dat weerstand vanuit de bevolking uitblijft. En ondanks de besparingen neemt het groenvolume in gemeenten niet af. Sterker nog: ‘We zien dat budgetten al sinds 2005, dus ruim voordat de crisis toesloeg, gemiddeld afnemen, terwijl het areaal juist toeneemt.’
De burger blijft gerustgesteld, meldt een onderzoeker van CROW. CROW weet ook te melden dat groen in de jaren '80 vooral als aankleding van de stad werd gezien, terwijl het tegenwoordig wordt gezien als bijdrage aan de leefbaarheid.
(Bron foto: Thinkstock)