Beïnvloedt geslacht of gewicht kalf melkgift?
In vakblad Veeteelt (Meer melk bij hoger geboortegewicht) worden de diverse onderzoeken nog eens tegen het licht gehouden. Want hoe kan het dat uit Amerikaans onderzoek blijkt dat vaarzen (vrouwelijke kalveren) een hogere melkproductie teweeg brengen, terwijl Nederlandse onderzoekers constateerden dat dit juist het geval is bij stierkalveren?
'Geen verklaring'
De conclusie is dat er geen verklaring is voor de verschillende uitkomsten. Mathijs van Pelt, onderzoeker fokwaarden bij de Animal Evaluation Unit van CRV in Veeteelt, nadat hij diverse verklaringen is nagegaan: 'Het enige wat ik kan bedenken zijn de verschillen in klimaat- en houderijomstandigheden tussen Nederland en Amerika'.
Stierkalveren lijken volgens het Nederlandse onderzoek weliswaar te zorgen voor een verhoogde melkproductie bij de moeder, maar de verschillen met moeders van vaarskalveren waren zo klein dat ze voor de veehouder volgens Van Pelt niet relevant zijn. In het artikel worden ook de verklaringen genoemd die de onderzoekers geven voor hun bevindingen. De Nederlandse onderzoekers stellen dat mannelijke dieren (net als bij mensen) bij de geboorte meer energie nodig hebbben. De Amerikaanse onderzoekers stellen dat vaarskalveren meer melk krijgen zodat ze zich eerder en sneller kunnen voortplanten.
Zwaar kalf: meer productie?
Het verschil in uitkomsten was reden voor verder onderzoek, uitgevoerd door Yu Wang - studente aan de Wageningen Universiteit (rapport nog niet beschikbaar). De studie wijst uit dat, zeker bij latere lactaties, een zwaarder kalf een positief effect heeft op melkproductie. De Amerikaanse onderzoekster noemt de productie van meer melk vanwege een hoger geboortegewicht niet aannemelijk, omdat kalveren direct na de geboorte bij de moeder worden weggehaald; de biologische reactie valt weg.
Doorfokken en keizersnede
De vraag rijst, indien wordt vastgehouden aan de Nederlandse uitkomsten, of gefokt moet worden op zwaardere kalveren – in dit kader zou gesexed sperma minder interessant zijn. Enerzijds wordt dit als verstandig genoemd, anderzijds kan een te zwaar kalf zorgen voor afkalfproblemen met daling van melkproductie tot gevolg. En als de koe een keizersnede moet meemaken 'is de melkproductie ongeveer driehonderd kilo lager' volgens Van Pelt.
Melkveehouders komen steeds vaker voor dit soort vragen te staan. Om hen in keuzes te ondersteunen heeft de Vlaamse overheid de brochure Fokkerij en selectie op het melkveebedrijf uitgebracht. 'De lat komt op de melkveebedrijven steeds hoger te liggen. Naast management speelt ook fokkerij en selectie daarbij een belangrijke rol. Goede kennis is daarbij noodzakelijk', is in de brochure te lezen. Het document staat stil bij tal van fokwaarden (van melksnelheid tot karakter), erfelijke gebreken, reproductietechnieken, enzovoorts.
(Bron foto: Thinkstock)