Betere benutting van reststromen tegen voedselverspilling

In 2018 bedroeg de omvang van verspild voedsel in Nederland in totaal tussen de 1.649-2.568 kiloton, per hoofd van de bevolking was dat zo'n 96 tot 149 kilo verspild voedsel, zo blijkt uit de Monitor Voedselverspilling. Veel van dit verspilde voedsel zou je als reststromen beter kunnen benutten: als voedsel voor de voedselbank bijvoorbeeld, als grondstof voor ander voedsel, als veevoer of als grondstof in de biobased industrie.

Vermijdbare resten

In de monitor worden de reststromen uitgesplitst naar vermijdbaar, potentieel vermijdbaar of onvermijdbaar. Vermijdbare resten had je kunnen eten, ze zijn geschikt voor consumptie. Potentieel vermijdbare reststromen zijn ook eetbaar maar zijn om verschillende redenen uit de voedselketen gehaald, denk aan oud brood. Onvermijdbare restproducten zijn niet meer geschikt voor consumptie. Uit de monitor blijkt dat van de vermijdbare reststromen in 2018 maar liefst 60% werd verbrand, 16 tot 28% kreeg de bestemming veevoer. Van de potentieel vermijdbare reststromen werd 60 tot 70% gecomposteerd, de rest werd vooral gebruikt als veevoer.

Ladder van Moerman

De reststromen kun je beter benutten. In het onderzoeksproject CARVE, een publiek-private samenwerking die van 2015 tot 2019 liep, werkten onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research aan oplossingen. In een rapport van dit innovatieproject, dat in 2020 verscheen, worden verschillende mogelijkheden genoemd om restproducten beter te benutten. Uitgangspunt bij een betere benutting van die reststromen is de zogenaamde 'Ladder van Moerman'. Die ladder - op pagina 4 - beschrijft hoe je efficiënt om kunt gaan afvalstromen. De verschillende mogelijkheden worden gerangschikt van hoogwaardig naar laagwaardige verwerking.

Voorbeeldprojecten

Bovenaan staat preventie van voedselverspilling. Daarna komen achtereenvolgens de toepassing van restproducten voor humane voeding, bijvoorbeeld voor de voedselbank, bewerking zodat het weer geschikt is voor humane voeding en verwerking voor diervoer. Je kunt verspild voedsel ook gebruiken als grondstof voor de biobased industrie of verwerken tot meststof voor vergisting. Laagwaardige toepassingen zijn compostering, gebruik voor duurzame energie en verbranding.

In het rapport van het CARVE-project worden verschillende voorbeelden genoemd. Zo wordt in het project 'Peels to food' aardappelschillen toegepast als grondstof voor verschillende voedingsmiddelen, diervoeder en non-food toepassingen zoals lijm. In het project 'Retourbrood' is een procédé ontwikkeld om vergist oud brood zo te verwerken dat je er weer nieuw brood of ontbijtkoek mee kunt maken. En in het project 'Starch the next level' wordt zetmeel in het proceswater van aardappelverwerkers weer gebruikt als ingrediënt voor nieuwe voedingsmiddelen.

In aanloop naar de afsluiting van de MBO Challenge Voedselverspilling met een eindevenement op donderdag 22 april, besteedt Groen Kennisnet in de week van 19 tot en met 23 april extra aandacht aan het onderwerp voedselverspilling.

(Bron foto: Thinkstock)