Bewustwording als middel tegen voedselverspilling

Voedselverspilling blijkt een hardnekkig probleem. Wereldwijd gaat er jaarlijks ongeveer een derde van de eetbare fracties van voedsel verloren. Dat is zo'n 1,3 miljard ton voedsel. Van alle graan dat wereldwijd wordt geproduceerd gaat zo’n 30 % verloren. Van de de hele visproductie gaat maar liefst 35% verloren En van de wereldwijde productie van zuivel, vlees en van zaden en peulvruchten samen blijft telkens ongeveer 20 % onbenut. In Europa gaat er jaarlijks ongeveer 88 miljoen ton voedsel verloren.

Voedselverspilling

Vakblad Nutrinews besteedt in het artikel 'Op weg naar minder voedselverspilling' aandacht aan dit probleem. Het vakblad definieert voedselverspilling als het voedsel dat voor menselijke consumptie bedoeld is, niet op het bord terecht komt. Voedselverspilling komt in alle schakels van de voedselketen voor: bij de productie, transport, handel of bij de consumenten zelf.

Productieketen

Verspilling aan het begin van de keten is vaak te wijten aan aan tekortkomingen op technisch, infrastructureel of organisatorisch vlak. Supermarkten en andere voedselverdelers moeten bijvoorbeeld voedsel weggooien door fouten in het voorraadbeheersysteem, overschrijdingen van houdbaarheidsdata of beschadigingen van producten waardoor ze niet meer geschikt zijn voor verkoop. Aan het einde van de keten wordt voedsel verspild omdat het bedorven is of omdat het door de consument weggegooid wordt. In geïndustrialiseerde landen treedt 40 % van het voedselverlies op in distributiekanalen en bij de consument. In ontwikkelingslanden is er vooral sprake van voedselverlies aan het begin van de voedselketen.

Consument

Uit onderzoek in Vlaanderen blijkt dat er per persoon jaarlijks zo'n 37 kg voedsel verspild wordt. Als belangrijkste oorzaken worden genoemd dat consumenten te veel voedsel klaarmaken of opscheppen, bederf van voedingswaren en er geen zin meer in hebben. Mensen zijn zich onvoldoende bewust van de hoeveelheid voedsel die ze dagelijks weggooien, schrijft het vakblad. En mensen die niet weten wat de impact is van voedselverspilling, zijn niet snel geneigd om iets te doen aan hun voedselverspillingsgedrag.

Impact

Het is duidelijk dat voedselverspilling impact heeft op het milieu. Voor de productie van voedsel worden immers schaarse grondstoffen gebruikt. Bovendien leidt de productie tot de uitstoot van broeikasgassen en heeft het effect op biodiversiteit, bodem- en watervoorzieningen. Voedsel dat verloren gaat, betekent ook verlies van geïnvesteerde energie en grondstoffen. Voedselverliezen hebben ook economische gevolgen. Voedsel weggooien betekent geld weggooien. En verspilling kent ook een ethische kant. De wereldwijde problematiek van voedselarmoede, hongersnood en ondervoeding maakt dat voedselverlies - en vooral voedselverspilling - ongewenst is.

Plannen en organiseren

Uit onderzoek blijkt dat mensen die meer kookvaardigheden hebben, de hoeveelheid en de houdbaarheid van voedsel goed kunnen inschatten, minder verspillen. Ook blijkt dat plannen en organiseren een belangrijk manier zijn om voedselverspilling te beperken. Hoe regelmatiger de eetgewoonten, hoe minder voedsel een huishouden verspilt. Een hectische levensstijl kan dat in de weg staan.

In het onderzoek is ook gekeken naar wie voedsel verspilt. Vaak wordt gedacht dat ouderen minder zouden verspillen, maar dat blijkt niet te kloppen. Leeftijd, urbanisatiegraad, geslacht en opleidingsniveau en inkomen blijken geen duidleijk effect te hebben op verspilling.

(Bron foto: Shutterstock )