Bijna alles mag nu met nitraatrijke groenten
In de Factsheet Adviezen nitraat en nitraatrijke groente (september 2014) staat dat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) geconcludeerd heeft dat het onwaarschijnlijk is dat de blootstelling aan nitraat via groenten zal leiden tot gezondheidsrisico’s. Naast voornoemde adviezen werd ontraden om niet vaker dan tweemaal per week een portie nitraatrijke groente te nuttigen. Daarnaast gaf de Nederlandse autoriteit bewaar- en bereidingsadviezen om de inname van nitraat en nitriet te beperken.
Stimuleer groenteconsumptie
Het nieuwe advies, dat met paal en perk boven wat resterende en herziene adviezen staat, is dat in de voedingsvoorlichting de stimulering van de consumptie van groenten moet prevaleren boven risicocommunicatie over nitraat. Aanbevelingen die blijven gelden zijn om nitraatrijke (sport)supplementen zoals rode bietensap niet op dagelijkse basis te nuttigen en (los van groenten) om geen water uit privébronnen te gebruiken voor het maken van flesvoeding.
De beperkende adviezen voor volwassenen voor de inname van nitraatrijke groenten zijn komen te vervallen, evenals het advies om kinderen jonger dan zes maanden geen nitraatrijke groenten te geven. De aanbevelingen voor het wassen en bereiden van nitraatrijke groenten worden veralgemeniseerd tot bestaande bewaaradviezen.
Nitraat en groenten
In de factsheet is een lijst opgenomen van groenten die veel nitraat bevatten, namelijk: andijvie, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, alle soorten sla, snijbieten, spinazie, spitskool, venkel, waterkers en de reeds genoemde rode bieten. Het Voedingscentrum meldt in haar factheet dat de inname van nitraat zelf niet gevaarlijk is voor de gezondheid, maar in het lichaam kan worden omgezet in nitriet en onder bepaalde omstandigheden in kankerverwekkende nitrosamines. Dit wordt verduidelijkt met een figuur (het nitraat-nitriet-stikstofdioxide-pad in het lichaam).
Positieve effecten
Daarnaast bevat de factheet informatie over hoe we nitraat binnenkrijgen: 50 tot 85% via groenten en 7 tot 9% via drinkwater. Ook wordt stilgestaan bij de meest nitraatrijke groentedelen, effecten van voedselbereiding, bewaardadviezen, enzovoorts.
Zie eventueel ook het nieuwsbericht Voedingscentrum herziet nitraatadviezen op de site van de autoriteit zelf en een brief aan het ministerie van Economische Zaken (EZ) van de directeur bureau Risicobeoordeling & onderzoeksprogrammering (Advies over nitraat in de voeding, zie onderaan webpagina).
In een artikel in Nutrinieuws waarin destijds (2011) al nuance is aangebracht: Mogelijk positieve gezondheidseffecten van nitraatrijke groenten krijgen steeds meer aandacht. Waarom? wordt het metabolisme (stofwisseling) van nitraat nader bekeken. 'Er zijn aanwijzingen dat nitraat niet alleen potentieel negatieve effecten heeft op de gezondheid maar ook potentieel positieve effecten.' In dit artikel wordt ook bij die laatste effecten meer stilgestaan.
(Bron foto: Pixabay)