Biobased bouwen van eigen bodem

Koplopers onder de boeren hebben al een gewas op het land staan dat geschikt is voor de bouwsector. Koos Vos uit Drenthe laat in een documentaire zien dat hij mammoetgras teelt. Dat kan onder andere gebruikt worden als isolatiemateriaal en als alternatief voor spaanplaat. In dezelfde documentaire zegt Luc de Wit, biobased projectontwikkelaar: “Ook bouwers worden langzaam wakker.” Dat onderstreept Onno Dwars, CEO bij Ballast Nedam Development, in een artikel in Milieumagazine. Hij geeft aan dat er andere grondstoffen nodig zijn om klimaatneutraal te bouwen en verwacht dat in 2033 minimaal vijftig procent van het bouwmateriaal biobased is. 

Toekomstbouw  

Het grootste voordeel van biobased materialen? “Langjarige opslag van CO2 in de gebouwde omgeving in plaats van CO2-uitstoot door productie van bijvoorbeeld beton en staal. Daarmee wordt de gebouwde omgeving een onderdeel van de oplossing,” zegt dr. Ir. Pablo van der Lugt. Hij is kwartiermaker biobased bouwen bij het AMS Institute en TU Delft. “En al die gewassen voor biobased bouwen kunnen gewoon in Nederland verbouwd worden, daarmee krijgen boeren een nieuw verdienmodel.” 

CEO van Ballast Nedam Development Onno Dwars over biobased bouwen: “Met de traditionele manier van bouwen met veel staal en beton redden we het niet om klimaatneutraal te worden. De baksteen gaat eraan, want die is veel te CO2-intensief.” 

Toekomstakkerbouw  

Ook akkerbouwers zien toekomst, zo noemt BO Akkerbouw biobased materialen één van de zeven perspectieven voor akkerbouwers in Nederland in hun visie ‘Ruimte voor de nieuwe akker!’ 

In de documentaire wordt onder andere ingezoomd op de teelt van bamboe en vezelhennep. De gewassen vragen nauwelijks irrigatie, bemesting en bestrijdingsmiddelen. Bamboe levert ongeveer 15x meer hout dan een traditioneel bos. En de oersterke vezel uit de hennepplant kan bijvoorbeeld gebruikt worden als isolatiemateriaal.  

Iedereen is nodig 

Maar er is nog veel nodig om het biobased bouwen goed van de grond te krijgen. Investeerders, banken, projectontwikkelaars, woningcorporaties, bouwers en toeleverende industrie moeten geactiveerd worden. Opschaling van verwerkingscapaciteit, voldoende rendement voor akkerbouwers en een sterke keten zijn voorwaarden waar nog aan moet worden gewerkt. Van der Lugt en Dwars noemen beiden dat de overheid hierin een rol moet nemen.  Dwars: “Van de overheid mag worden verwacht dat zij werk maakt van een stevige normering voor nieuwbouw, het stimuleren van biobased bouwmaterialen bij renovatie en isolatie.” 

De eerste stappen vanuit de overheid zijn gezet. In de Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB) van vier ministeries is opgenomen dat in 2030 minimaal 30% van alle nieuwbouwwoningen is gebouwd met minimaal 30% natuurlijke materialen. Dat is nu nog maar 2%.