Bloed voor transfusies schoon en voedsel niet?
Deze vraag werpt Hans Zaaijer, professor bloedoverdraagbare infecties, op in de Brandpunt-uitzending van 21 april jongstleden: Opmars van een gevaarlijk virus (vanaf minuut 06:45). De vraag is ook hoe ernstig het is gesteld met deze van dier op mens overdraagbare infectieziekte. Juist die onzekerheid, geeft een maag-darm-leverarts aan, is reden om het ons aan te trekken. Maar, zo benadrukt Brandpunt, ‘de overheid grijpt vooralsnog niet in’.
Onduidelijkheid
In de uitzending wordt wel gesteld dat er vier jaar geleden al overleg is geweest tussen deskundigen en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Brandpunt: ‘Conclusie van het RIVM toen: ‘Hepatitis E is geen groot gezondheidsrisico’’. Inmiddels houdt RIVM een enquête, maar volgens deskundigen gaat dit niets nieuws opleveren: ‘er moet grootschalig en gericht onderzoek worden gedaan’. In de uitzending wordt wel aangenomen dat de varkensindustrie alles te maken zou hebben met de infectieziekte, maar -zo stelt de arts- we weten niet hoe het tot ons komt.
Mogelijke verspreidingswijze
In de uitzending wordt beweerd dat de besmetting via de mond verloopt. Uit eerder onderzoek van het RIVM (2010) is onderzoek gedaan naar de verspreidingswijze van ondermeer HEV (en het humaan parechovirus (HPeV) en de methicilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) bacterie). In het rapport hierover (Emerging pathogenen in oppervlaktewater) is te lezen dat HEV is aangetoond in dieren (varkens, wilde zwijnen, herten), voedsel (varkenslever, oesters, mosselen) en oppervlaktewater. Het is mogelijk dat de verspreiding van HEV uit deze bronnen naar mensen gerelateerd is aan contacten tussen mensen en dieren, aan de consumptie van voedsel of drinkwater, of door in oppervlaktewater te recreëren.
Roulette dierziekten stoppen
De professor vraagt zich af of het niet eens tijd wordt om te besluiten dat de roulette van dier op mens overdraagbare infectieziekten niet elke 10 jaar een draai mag hebben. Daarbij refereert hij aan de gekke koeien ziekte, Q-koort (geiten) en ‘nu Hepatitis E vanuit de varkens’. Zaaijer: ’Het kan niet anders dan als je zoveel dieren zo dicht bij elkaar zet: dan krijg je per definitie uitbraken van infectieziekten. En dat is ook gebeurd hier bij Hepatitis E’.
Hepatitis E en bloed
Brandpunt laat weten dat HEV steeds vaker in ons bloed voorkomt. De arts vertelt dat hij het geen fijn idee vindt zijn patiënten bloed voor te schrijven waarvan hij niet precies weet wat erin zit. Het kan, vooral zwakke mensen, erg ziek kan maken: geelzucht, misselijkheid, braken, niet eten, afvallen. Maar niet iedereen merkt dat hij besmet is. Meer over het virus staat ook in het artikel RIVM buigt zich over virus in voedsel (juni 2013), gebaseerd op het RIVM-rapport Quantitative risk profile for viruses in foods.
In het artikel is ook te lezen hoe lastig het is ‘om het aantal virussen op producten op een betrouwbare manier te kunnen schatten’. Dat geldt ook voor het aantonen van Hepatitis E in bloed, hoewel ‘kostbaar’ hier eerder de lading denkt. In de Brandpunt-uitzending geeft professor Zaaijer aan het besluit van de Bloedbank om niet standaard al het donorbloed te testen op Hepatis E, te begrijpen. Die bal zou volgens hem bij de burger, de overheid liggen. Hij vindt het onzin om dagelijks een paar duizend (dure) tests op Hepatitis E uit te voeren, ‘terwijl het voedsel besmettelijk blijft voor de kwetsbare patiënten’.
HEV hoeft overigens niet altijd gevaarlijk te zijn voor mensen. Er is bijvoorbeeld ook het voor mensen onschuldige aviaire hepatitis E-virus. Zie: Problemen door het aviaire hepatitis E-virus. Voor nog meer (algemene) informatie over het virus, zie Hepatitis E (RIVM), Dossier – Wat is Hepatitis E (Vlees.nl) en in een aankondiging van de Brandpunt-uitzending op de LTO Noord-site: Vanavond: Uitzending Brandpunt over hepatitis E.
Bron foto: Pixabay