Bodemverrijking met houtsnippers

Om dalend gehalte aan koolstof in bodems van Limburgse akkers wat op te krikken, kwamen Agrobeheercentrum Eco en de Bodemkundige Dienst van België op het idee om versnipperd snoeihout van houtwallen onder te werken. In een meerjarig onderzoeksproject 'Koester de Koolstof' is gekeken naar het effect van die houtsnippers in de bodem.

Structuurverbetering

Ondergewerkte houtsnippers hebben een gunstig effect op de bodem, schrijft vakblad Boer&Tuinder in een artikel over dit onderzoeksproject. Het verhoogt en versnelt de opbouw van organische stof, stimuleert het bodemleven en verbetert de bodemstructuur. Daarnaast worden nitraten gebonden waardoor er minder uitspoeling is. Maar werkt dit ook echt in de praktijk?

In een proef op vier locaties werden houtsnippers afkomstig van houtkantenbeheer in het najaar ondiep ondergewerkt (5 - 10 cm diep) een dosis van 80 of 150 m³/ha. Daarna werden groenbemesters ingezaaid: vlinderbloemigen en niet-­vlinderbloemigen, gevolgd door een niet­kerende grondbewerking in het voorjaar. In het seizoen werd er suikerbiet, cichorei of maïs geteeld.

Uit de demo-proeven blijkt dat de bodemstructuur sterk is verbeterd. De snelheid waarmee regenwater infiltreert, is een goede indicator voor de kwaliteit van de bodemstructuur. Als het regenwater sneller infiltreert, zul je ook minder kans op erosie hebben. Je kunt die infiltratiesnelheid meten met een infiltrometer. Uit de proeven blijkt dat houtsnippers die ingewerkt worden een positief effect hebben op de infiltratiesnelheid van de bodem.

Stikstof

Een aandachtspunt is de verhouding tussen koolstof en stikstof, of de C:N-verhouding. Wanneer die verhouding rond de 30 ligt, is het bodemleven in staat de organische stof snel om te zetten. Is de verhouding veel hoger, dan zal die afbraak langzamer verlopen. In de bodem kan de C:N­-verhouding variëren tussen 30 en 170, afhankelijk van de ouderdom van het hout. Het onderwerken van houtsnippers kan dus tot gevolg hebben dat er tijdelijk weinig stikstof beschikbaar is.

Daarom is het ook zinvol houtsnippers in het najaar onder te werken. Dat stikstof tijdelijk geïmmobiliseerd wordt, kan dan juist gunstig zijn: er vindt zo minder uitspoeling plaats. Maar in het voorjaar en tijdens het groeiseizoen kan het gewas door die immobilisatie stikstof tekort komen. Dit betekent dat je dan aanvullende bemesting moet toepassen. Een teelt met vlinderbloemige - stikstofbindende - groenbedekkers is daarom ook in zo'n geval zinvol. Toch bleek in de proeven dat zowel de stroken met als de stroken zonder houtsnippers in de demo-­percelen geen verschil in de opkomst en de opbrengst van het gewas lieten zien, mogelijk dankzij de ingezaaide vlinderbloemige groenbedekkers.

(Bron foto: Markus Distelrath via Pixabay )