Bomen op je melkvee­bedrijf: ontdek wat bij jouw bedrijf past

Maar hoe pak je dat aan? Deze brochure ‘bomen op het melkveebedrijf: voor koeien, bodem en klimaat’, gemaakt door Probos en CLM, bespreekt de verschillende mogelijkheden voor bomen op een melkveebedrijf. Van klein beginnen tot een eigen bos.

Voordelen

Bomen en struiken geven schaduw in de wei, waardoor de koeien minder last van hittestress hebben en hun welzijn verbetert. Verder kunnen bomen werken als natuurlijke apotheek. In wilgen zit namelijk salicylzuur, de werkzame stof in aspirine. Het eten van wilgentakken werkt daardoor pijnstillend en ontstekingsremmend. Een ander voordeel is dat in de bladeren van bomen veel mineralen en eiwitten zitten. Door het eten van voederbomen krijgen koeien minder snel een mineralentekort waardoor minder supplementen aangekocht hoeven te worden. Verder verbeteren houtsnippers de kwaliteit van compost en leveren bomen op veel manieren een positieve bijdrage aan biodiversiteit en milieu.

Hoe begin je?

Een veehouder is geen boswachter, dus hoe begin je? In de brochure staan practische tips waar je op moet letten. Zo hoef je echt niet meteen te beginnen met een heel bos. Elke boom of stuik helpt. Je kan ze in de vorm van een bosje planten, of juist in een rij langs de perceelgrens. Het is van belang om te kiezen voor soorten die diep wortelen. Ook een mineralenanalyse van zowel de koeien als de bodem kan helpen om de meest geschikte bomen te kiezen. Kies voor smakelijke bomen en zorg ervoor dat ze goed toegankelijk zijn voor de koeien. In het voorbeeld van Henk Hoefnagel, zie de video hieronder, heeft Probos hem ondersteund bij het beplantingsplan, de vergunningen en onderhoud. De provincie Gelderland keurde het plan goed en ondersteunde deze pilot met een financiële bijdrage.

Klimaatbos

In de video ‘Klimaatbos: wat is de meerwaarde voor jouw (melkvee)bedrijf?’ wordt het voorbeeld uitgelicht van melkveehouderij Henk Hoefnagel in Beneden-Leeuwen. Hij vertelt waarom hij een klimaatbos heeft aangelegd bij zijn bedrijf.

Het doel van Hoefnagel is om via een bos koolstof vast te leggen in bomen. Dit hout kan hij na een aantal jaren oogsten en versnipperen. Na de oogst wordt nieuw hout gevormd die na een aantal jaar dik genoeg zijn om weer te oogsten.

Het versnipperde hout dient als ligbed voor de koeien in de stal. De koeien maken er met hun mest compost van, dat op het grasland uitgereden kan worden. Deze compost met houtsnippers verbeterd de kwaliteit van de compost: het zorgt voor een goede structuur op de grond en voor meer koolstofopslag in de bodem. Dit is goed voor het klimaat en zorgt voor een beter watervasthoudend vermogen.

Bijkomend voordeel is dat door het steeds laten hergroeien van het bos een dichte structuur ontstaat. Daar profiteren allerlei dieren van. Zo is het voor reeën een ideale schuilplek. Verder worden er vaak bijzondere vogelsoorten gezien en bieden ze plaats aan middelgrote roofvogels, zoals buizerds. Hierdoor krijgt ongedierte minder kans.