Nieuws

CAE, CL en Paratbc, de drie grote ziekten bij geiten

Geiten kunnen besmet raken met een drietal chronische ongeneeslijke ziekten: caprine arthritis encephalitis (CAE), caseous lymfadenitis (CL) en paratuberculose. De ziekten lijken vaker de kop op te steken. Aantonen is lastig, maar aanpak is niet onmogelijk.

Drie ziekten houden geitenhouders bezig, schrijft vakblad Geitenhouderij in het artikel 'De grote drie: CAE, CL en paratuberculose'. De ziekten zijn lastig omdat ze moeilijk aan te tonen zijn. Alle drie de ziekteverwekkers bevinden zich in het afweersysteem (lymfe, witte bloedcellen). Ze kunnen latent aanwezig zijn zonder dat je het merkt. Pas bij zware besmetting of stress kunnen ze de kop opsteken. Bij stress moet je denken aan natuurlijke stress die veroorzaakt wordt door bijvoorbeeld dracht, aflammeren of een hoge melkproductie, of stress die veroorzaakt wordt door andere ziekteverwekkers.

CAE

CAE (Caprine arthritis encephalitis ) is een besmettelijke hersen- en gewrichtsaandoening bij geiten. De ziekte wordt veroorzaakt door een virus en zorgt dat de weerstand van geiten langzamerhand afneemt. Je ziet dat geiten langzaam vermageren. Daarnaast zie je soms verschijnselen als gewrichtsontsteking of dikke knieën, harde uiers en longproblemen.

CL

Caseous lymfadenitis is een aandoening die wordt veroorzaakt door een bacterie: Corynebacterium pseudotuberculosis. De ziekte is ook wel bekend als pseudotuberculose, kaasachtige lymfeklieronsteking of ‘bultenziekte’. De aandoening is een zoönose: mensen kunnen ook bemest worden. Daarom moeten geitenhouders, gezinsleden, en andere erfbetreders daar rekening mee houden.

Paratuberculose

Paratuberculose, die ook door een bacterie wordt veroorzaakt is een chronische darmaandoening bij herkauwers (runderen, schapen en geiten). De naam van de veroorzakende bacterie Mycobacterium avium subspecies paratuberculosis wordt ook wel afgekort als MAP.

Tests

Alle drie ziekten lijken vaker de kop op te steken, schrijft het vakblad. Omdat de ziekteverwekkers zich schuilhouden in het afweersysteem van het dier, in de witte bloedcellen, zijn ze lastig aan te toen. Ook verschillende tests die je kunt gebruiken hebben daar moeite mee. Het CAE virus zit zelfs in het DNA van de wittebloedcellen ingebouwd.

Het virus kun je aantonen met een PCR-test (Polymerase Chain Reaction), maar soms gaat het mis. Voor de paratuberculose-bacterie werkt een PCR-test wel goed. De CL-bacterie kun je kweken. Omdat de methodes tijdrovend zijn wordt vaker de afweer van geiten gemeten met een Elisa-test. Maar dat werkt alleen wanneer dieren ook afweerstoffen maken.

Aanpak

De drie ziekten houden de gemoederen bezig, schrijft het vakblad. De onrust spitst zich met name toe op CL en CAE. Paratuberculose is een ziekte die goed te beheersen is, dat is voor CL En CAE lastiger. Met een goede aanpak kun je CAE uitbannen. De aanpak van CL is belangrijk omdat die ziekte ook bekend staat als zoönose. Eigenlijk heb je geen keuze, aldus het vakblad.

(Bron foto: Shutterstock)