Nieuws

Daar zit (g)een staartje aan: ongecoupeerde varkensstaarten en hoe dit te realiseren

Varken met krulstaart - Picture Partners via iStock
Bron foto: Picture Partners, iStock (iStock)
Samenvatting
  • Onderwerp
    varkens, biggen, couperen, varkensstaart, krulstaart, ongecoupeerd, varkenshouderij, dierenwelzijn
  • Interessant voor
    varkenshouders, beleidsmakers
Bekijk de bronnen
Nederlandse varkensboeren willen en moeten in 2030 stoppen met het couperen van staarten van varkens. Dit gebeurt momenteel vaak om te voorkomen dat de biggen in elkaars staarten bijten. Dit veroorzaakt wonden, abcessen, pijn en stress bij de dieren. Varkensboeren willen dit altijd voorkomen, maar het is complex om dit aan te pakken. Wageningen University & Research heeft voor varkenshouders berekend hoeveel het in totaal kost per dier om ze niet te couperen, en welke vergoeding dan redelijk is.

De aanleiding

Om te stoppen met couperen van staarten en het risico op staartbijten te verminderen, moeten varkensboeren verschillende aanpassingen doen. Bijvoorbeeld de indeling van de stallen, het stalklimaat en het voer moeten worden aangepast. Dit vraagt extra inspanning en arbeid. De extra kosten voor het houden van varkens met staarten die niet zijn gecoupeerd, variëren tussen de 9 en 26 euro per varken. Maar deze kosten kunnen tussen bedrijven sterk verschillen.

Extra bedrijfskosten

Gemiddeld kost het houden van een varken mét krulstaart zo’n 10 tot 31 euro meer. Deze en andere resultaten komen uit het onderzoek dat Wageningen University & Research (WUR) heeft uitgevoerd naar de rendabiliteit van varkens houden met krulstaarten, in opdracht van de Coalitie Vitale Varkenshouderij (CoViVa). Dit is berekend door middel van het perspectief van een ketenbenadering. WUR heeft verschillende scenario's geanalyseerd voor bedrijven met verschillende soorten stallen en management. De meerprijs dekt de investering in aangepaste stalinrichting, klimaat en voer. Ook de extra arbeid en kosten van mogelijke staartschade worden meegenomen.

Goede staartconditie

Zelfs als alles goed geregeld is, kan staartbijten nog steeds voorkomen. Ongeveer 5-15% van de varkens met hun staart nog intact zal naar verwachting schade aan de staart krijgen. Het varken heeft dan mogelijk geen waarde voor de afnemer. Een vergoeding zou kunnen worden gegeven voor varkens met een goede staartconditie. Om ervoor te zorgen dat varkens met een goede staartconditie nog steeds winstgevend zijn, zou de afnemer 10 tot 31 euro extra moeten betalen per varken. Het is waarschijnlijk dat veel bedrijven aan de hogere kant van deze marge zullen zitten. Daarom wordt een vergoeding tussen de 17 en 31 euro per varken met een goede staartconditie aanbevolen.
Uit ervaringen in binnen- en buitenland is gebleken dat varkensboeren enkele jaren nodig hebben om te leren omgaan met varkens die hun krulstaarten nog hebben. De vergoeding per varken zou daarom in de eerste jaren 3 euro hoger moeten zijn.

Hoe nu verder?

De WUR beveelt aan om in de beginfase samen te werken met het Beter Leven-keurmerk. Daarnaast moet er gestreefd worden naar gelijke eisen voor alle varkensboeren in de Europese Unie. Hoewel aangepaste stallen en goed management het staartbijten al verminderen, zullen varkens af en toe toch in elkaars staart bijten. Varkenshouders zien dan graag een extra vergoeding om bij calamiteiten dit zelf op te vangen.