De grens tussen verleiding en misleiding

Voor de consument is het belangrijk dat er eerlijke en duidelijke informatie op het etiket staat. In het actieplan Etikettering van Levensmiddelen 2020 van het ministerie van VWS staan alle nieuwe acties op het vlak van consumentenvoorlichting, wetgeving, naleving en handhaving. Alleen met de juiste informatie kan de consument een bewuste en gezonde keuze maken.

Actieplan

Om helderheid te verschaffen aan de consument via het etiket op voedingsmiddelen, was er in 2016 een actieplan 2016 opgesteld. De hoofdlijnen waren voorlichting en innovatie in de informatievoorziening, eenduidige regelgeving en handhaving van de etiketteringswetgeving. In het nieuwe actieplan van 2020 is het actieplan van 2016 geëvalueerd en zijn nieuwe acties tot stand gekomen.

Voedingscentrum

Een van de speerpunten is voorlichting en innovatie in de informatievoorziening. De app ‘Kies ik Gezond? van het Voedingscentrum wordt verder geoptimaliseerd. Met deze app kan de consument eenvoudig informatie over de productsamenstelling en de voedingswaarde raadplegen door het product te scannen of op te zoeken. Je kan bijvoorbeeld kijken hoeveel suiker er in een product zit. De app biedt zo bijvoorbeeld ook voordelen voor diabetespatiënten.

Nutri-score

Heldere en eenduidige wetgeving is een ander actiepunt waar aandacht aan wordt besteed. Zo komt er het logo Nutri-Score. Met dit logo kunnen consumenten in één oogopslag zien hoe gezond een product is door middel van verkeerslichtkleuren (groen tot rood) en letters (A tot E).

Aanpak misleidende etikettering

Door misleidende etikettering worden consumenten op het verkeerde been gezet. Onder andere de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), de Reclame Code Commissie (RCC) en consumentenorganisaties pakken misleidende etikettering aan. Het Ministerie van VWS wil meer duidelijkheid bij termen als ambachtelijk en natuurlijk. Ook naar het gebruik van zogenaamde ‘lok ingrediënten’ (ingrediënten die slechts in kleine hoeveelheden aanwezig zijn maar wel prominent op de verpakking staan), wordt gekeken. Daarnaast moet er op het etiket duidelijker worden welk type brood de consument koopt. En voor vegetarische producten wordt gekeken wat wel en niet op het etiket mag staan. Zo mag ‘vegetarische kipstukjes’ wel, maar uitsluitend ‘kipstukjes’ niet.

Overige maatregelen

Naast bovengenoemde maatregelen moet het verschil tussen 'ten minste houdbaar tot' (THT) en 'te gebruiken tot' (TGT) duidelijker worden. Ook blijft Nederland zich inzetten voor een verplichte vermelding van de ingrediënten en voedingswaarde op het etiket van alcoholische dranken.

Consumenten willen daarnaast graag weten waar de levensmiddelen vandaan komen. Voor bijvoorbeeld zuivelproducten en producten met vlees als ingrediënt zijn er geen verplichtingen voor de vermelding van de herkomst. Nederland is voorstander van Europese afspraken hierover.

Naleving en handhaving

Net als in de afgelopen jaren zal de NVWA handhaven bij overtredingen en kunnen klachten over (misleidende) voedselinformatie gemeld worden bij de NVWA en de RCC. De NVWA zal op haar website documenten plaatsen die duidelijkheid bieden over welke etikettering als misleidend wordt gezien.

(Bron foto: Shutterstock)