Drie ondernemers over de toekomst van de landbouw

'Ik was drie jaar oud en ik had eigenlijk maar een droom,' zegt akkerbouwer André Jurrius 'Die droom was boer worden'. Zo begint de documentaire over de toekomst van van de landbouw die Milieudefensie maakte. Jurrius werd biologisch akkerbouwer bij Randwijk in de Betuwe. Biologische melkveehouder John Arink uit Lievelde in de Achterhoek houdt ook van zijn van, en van koeien. 'Ik hou van de geur van koeien, en dat je van een stuk land iets maakt.' En David Janssen houdt van het boerenleven met de de afwisseling van werk. Hij heeft een zorgboerderij met dagbesteding voor ouderen, schapenhouderij en legboerderij bij Veulen in Noord Limburg.

Duurzame bedrijfsvoering

In de documentaire vertellen de drie ondernemers hoe hun bedrijf eruit ziet, welke keuzes ze maken, waar ze tegen aan lopen en welke toekomst zij zien voor de landbouw. Alle drie hebben ze gekozen voor een duurzame bedrijfsvoering. Het biologisch dynamisch melkveebedrijf van Arink werkt als een circulair systeem, een perpetuum mobile, zegt hij. Hij geeft zijn koeien zo veel mogelijk voer van eigen bedrijf. Hij houdt van zijn koeien: 'Koeien zijn ontzettend lief en zeer trouw.' Sommige koeien zijn op zijn bedrijf wel 18 of 19 jaar geworden.

Toch zijn zijn stierkalveren uiteindelijk ook bestemd voor de slacht. Het krijgen van kalveren is inherent aan een melkveebedrijf, zo legt hij uit. Maar hij vindt het wel belangrijk dat de kalveren bij hem een goed leven krijgen. Hij laat ze twee jaar grazen in een natuurgebied. Hij vindt dat het je plicht is de dieren een waardig bestaan te geven.

Lokaal werken

Andrë Jurrius heeft een biologisch akkerbouwbedrijf in de Betuwe met een bouwplan dat uit 13 verschillende gewassen bestaat. Naast economische sterke gewassen zoals aardappel en peen teelt hij ook andere gewassen als lupine, quinoa en dit jaar zwart-witte Yin Yang bonen. David Janssen heeft een gevarieerd bedrijf met schapen, legkippen en een zorgboerderij. Bij hem staat ook een goede zorg voor dieren voorop. Hij wil zo veel mogelijk lokaal werken en streeft er naar minimaal 50% van zijn voer zelf te kunnen telen, opslaan, malen een mengen.

Over de toekomst van de landbouw zijn alle drie ondernemers het eens. Het zal anders moeten. Het systeem zoals dat nu werkt is op termijn onhoudbaar, vindt Arink: 'Zouden we in Nederland alle landbouwhuisdieren met lokaal voer willen voeren,' zo zegt hij, 'dan moeten we de veestapel op zijn minst halveren.' De import van enorme hoeveelheden voer is op termijn iet haalbaar. André Jurrius ziet een toekomst voor plantaardige producten als basis van ons voedselsysteem. Daarom legt hij zich ook toe op de teelt van eiwitrijke gewassen.

Eerlijke prijs

De roep voor verandering van de landbouw wordt steeds sterker. De overheid vraagt dat de landbouw een stap terugdoet. De veedichtheid moet lager, boeren moeten andere gewassen telen. Maar als boer kun je niet zo maar een stap terugdoen, zegt Jurrius. Boeren hebben geïnvesteerd in hun bedrijf, er staat stallen. Willen boeren kunnen veranderen, dan is het belangrijk dat boeren een eerlijke prijs krijgen, vinden de ondernemers.

Supermarkten hebben nu te veel macht, vindt Arink. Boeren hebben die macht ook uit handen gegeven. Hij vindt dat boeren consumenten bewust moeten maken dat bij een goed product een goede prijs hoort. Janssen vindt daarom dat boeren met consumenten en overheid moeten gaan samenwerken en veel praten. Arink vindt dat de connectie tussen boeren en samenleving terug moet komen. Daarom onvangt hij soms ook groepen op zijn bedrijf.

(Bron foto: Still YouTube)