Duinbegrazing geen wondermiddel

In driekwart van de duinen lopen koeien, paarden en schapen rond die de vegetatie kort moeten houden. Voor de meeste beheerders is dat gemeengoed geworden. Maar werkt het ook? Haal je daarmee de natuurkwaliteit die je als beheerder wilt?

Honderd jaar geleden werden duinen intensief gebruikt door kleine boeren die er hun vee lieten grazen. Dat veranderde in de 20e eeuw. En toen de konijnenstand terugviel door ziekte, groeiden duinen dicht. De duinlandschappen verruigden. De verhoogde depositie van atmosferische stikstof hielp daarbij. Onwenselijk, omdat typische duinvegetatie en diersoorten daardoor verdwenen. Begrazing met runderen, paarden, geiten of schapen zou een oplossing zijn, dachten beheerders. Maar werkt het ook? Stichting Bargerveen, de Universiteit van Amsterdam, de Radboud Universiteit Nijmegen en Jasja Dekker Dierecologie voerden daarom een onderzoek uit. Duin, contactblad van de Stichting Duinbehoud en Waterwinning, besteedt in een artikel aandacht aan dit onderzoek.

Effecten

Duinbegrazing is geen wondermiddel. De begrazing zorgt niet voor verdere vergrassing, zo blijkt uit onderzoek. Maar het stopt ook niet de ontwikkeling van struweel en zorgt ook niet voor meer bloemrijke heiden. Maar de grazers houden het struweel wel kort. De begrazing heeft ook effect op de fauna. Konijnen profiteren ervan, evenals de vogelsoorten van open duin en broedvogels van struweel. Maar soorten als bergeend, wulp en scholekster reageren negatief op de ontwikkeling.

De onderzoekers vinden het lastig een algemeen advies te geven. Een lage begrazingsdruk met alleen koeien lijkt niet zo goed te werken. Gunstiger zou het zijn om ook paarden, pony's, of schapen in te zetten voor begrazing.

(Bron foto: SILO)