Duurzame landbouw voor schoon grondwater

In Nederland wordt ongeveer 60% van het drinkwater van grondwater gemaakt. In sommige streken is dat percentage veel hoger, soms wel 100%. Meestal gebruiken drinkwaterbedrijven dieper liggende grondlagen die beschermd zijn door een moeilijk doordringbare kleilaag, maar dat is niet overal zo. Op de zandgronden in het oosten en zuiden van het land wordt water ook gewonnen uit de ondiepere lagen. Met name die lagen zijn kwetsbaar. In het artikel 'Het mestprobleem in de praktijk van de drinkwaterbedrijven' maakt het vakblad Waterspiegel duidelijk wat het probleem is.

Drinkwatergebieden

Door gebruik van bestrijdingsmiddelen, mest of andere stoffen kunnen de grondwaterlagen zo sterk vervuild raken, dat drinkwaterwinning niet meer goed mogelijk is. Zo heeft drinkwaterbedrijf Brabant Water al enkele kwetsbare winningen moeten verplaatsen of sluiten. Senior beleidsadviseur Sandra Verheijden legt in het artikel uit de het drinkwaterbedrijf inzet op preventie: Je moet de bodem zo weinig mogelijk belasten met meststoffen en bestrijdingsmiddelen.

Gerben Korten van Vitens zou het liefst zien dat de grondwaterbeschermingsgebieden, de zones rond de drinkwaterwinningen alleen gebruikt wordt voor extensieve, biologische landbouw of natuur. Bosgronden vormen bijvoorbeeld gewoon een betere bescherming van het grondwater dan landbouwgronden.

Integraal landbouwbeleid

Duurzame of circulaire landbouw is de oplossing voor schoner grondwater, zo blijkt uit de verschillende artikelenreeks die het vakblad aan deze problematiek wijdt. In het artikel 'Landbouwbeleid moet bijdragen aan milieudoelen' geeft Europarlementariër Bas Eickhout zijn visie over de gewenste ontwikeling. Hij is betrokken bij het overleg over de herziening van het zesde Actieprogramma Nitraatrichtlijn, en het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, twee beleidsprogramma's van de EU die relevant zijn voor dit onderwerp.

Eickhoudt wil naar een integraal landbouwbeleid dat niet alleen met de landbouw rekening houdt maar ook met aspecten als voedselveiligheid, invloed op het milieu en de circulaire economie. De Nederlandse land- en tuinbouwsector is een innovatieve sector van indrukwekkende omvang, zo zegt hij in het artikel, 'maar de keerzijde vervuiling van bodem, water en lucht door gevaarlijke stoffen uit mest, bestrijdingsmiddelen en diergeneesmiddelen. Met name ons grondwater is kwetsbaar.'

Visies

In andere artikelen geven woordvoerders als Ben Hermans (Natuur & Milieu), Hans Huijbers (LTO Nederland) en Claudia Castell-Exner (DVGW, de Duitse Vereniging voor Gas en Water en EurEau) hun visie. Allen pleiten voor een omslag in denken of een integraal Europees landbouw- en milieubeleid.

(Bron foto: Shutterstock)