Economische prikkels voor vergroening
Grenzen aan de draagkracht van onze planeet zijn een belangrijk motief om groene groei te stimuleren. Kun je die groene groei in de landbouw stimuleren via economische prikkels? Om die vraag te beantwoorden hebben onderzoekers van LEI, in opdracht van het ministerie van EZ, gekeken welke economische prikkels effect kunnen hebben. Kun je zo de uitstoot van broeikasgassen beperken, of het gebruik van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen beïnvloeden? Het rapport ‘Economische prikkels voor vergroening in de landbouw’ laat zien dat belasten van hoge emissies en het belonen van lage emissies kan bijdragen aan vergroening.
Extra belasting
De onderzoekers voerden modelberekeningen uit in relatie tot de uitstoot van broeikasgassen, biodiversiteit, beschikbaarheid van zoetwater en de functies van het ecosysteem. Ze keken naar de mogelijkheden van de melkveehouderij in het Groene Hart en de akkerbouw in Flevoland. Niet alle economische prikkels werken, zo blijkt uit de verkenningen. Zo betekent een extra belasting op kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen zowel voor de melkveehouderij als de akkerbouw vooral een lastenverzwaring. De akkerbouwers zijn voor de inzet van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen zeer weersafhankelijk, schrijven de onderzoekers.
Grondwaterpeil
Wat kansrijker is het beprijzen van water. Via waterschapslasten kun je sturen op waterbeheer. Bij melkveehouders in het Groene Hart liggen de emissies van broeikasgassen wat hoger dan voor een gemiddeld melkveebedrijf. Dat heeft te maken met emissie van lachgassen uit het veen. Door een lager grondwaterpeil oxideert het veen waardoor broeikasgassenvrijkomen. Bij een hoger grondwaterpeil verminder je die emissie. Het veen kan dan zelf CO₂ opslaan. Maar een hoger grondwaterpeil zorgt ook voor een lagere productie van gras. Wegen de baten op tegen de lasten van productieverlaging?
Peilverhoging
De onderzoekers berekenden dat een gemiddeld melkveebedrijf maximaal € 600 per hectare minder opbrengst kan hebben. De broeikasgasemissies kunnen bij deze peilverhoging per hectare ongeveer 20 ton CO₂-equivalent lager zijn. Met een heffing van € 30 per ton (€ 600 per hectare) kan peilverhoging aantrekkelijk zijn.
Het rapport concludeert dat over het algemeen een lastenverschuiving richting inputs relatief weinig effect zal hebben. Het belasten van hoge emissies en het belonen van lage emissies zal meer stimuleren tot het verminderen van negatieve externe effecten.
(Bron foto: Doelbeelden.nl)