Een kijkje in de keuken van een collega-genenbank: de basis voor samenwerking
Laat een paar genenbanken hun werkwijze beschrijven aan de hand van een format (een z.g. Genebank Manual) en laat ervaren medewerkers van deze genenbanken elkaar bezoeken waarbij de bezoekers toegang krijgen tot alle informatie. De bezoekers schrijven vervolgens een kort verslag met aanbevelingen. Dit verslag kan de bezochte genebank gebruiken om de hoogstnodige aanpassingen gefinancierd te krijgen. Resultaat: transparantie, vergroting van kennis en verhoging van kwaliteit. En dat blijkt te werken.
Samenwerking binnen Europa
De meeste Europese landen nemen deel aan het Europese programma voor Plant Genetische Bronnen (ECPGR), waarin het bewaren en beschikbaar stellen van en onderzoek naar genenbank collecties besproken worden en samenwerking gestimuleerd. Een belangrijke stap in de samenwerking is het verdelen van taken en verantwoordelijkheden tussen genenbanken. Echter, doordat genenbanken niet allemaal even goed werken, en vaak maar mondjesmaat inzicht willen geven in hoe ze opereren en waar ze tegen aan lopen, krijgt deze samenwerking nauwelijks vorm.
Genebank peer reviews
Theo van Hintum, hoofd van de CGN planten genetische bronnen cluster, heeft in een vergadering van de ECPGR voorgesteld om het plan van ‘genebank peer reviews’ uit te voeren. Hier werd positief op gereageerd en werd afgesproken dat er een pilot zou plaatsvinden. In de periode februari tot mei 2019 hebben medewerkers van de COMAV genenbank in Valencia, Spanje, de IHAR-PIB genenbank in Radzików, Polen en de CGN genenbank in Wageningen elkaar op basis van Genebank Manuals gereviewd en hierover gerapporteerd. Deze verslagen zijn op de website van de ECPGR gepubliceerd.
Het idee van peer-reviews bleek erg goed te werken en resulteerde in kritische vragen, bruikbare adviezen en constructieve aanbevelingen. Tegelijkertijd zijn de processen en standaarden van de genenbanken goed beschreven en beschikbaar voor andere genenbanken. Dit zal de transparantie en kwaliteit van Europese genenbanken vergroten en hierdoor zal de basis worden gelegd voor betere samenwerking. Of dat hopen we!
In het kader van AEGIS, maar ook bijvoorbeeld het Europese GenRes Bridge project, zullen er meer genebank peer reviews worden georganiseerd.
(foto: Theo v. Hintum 'reviewt peer' ;))