Een systeembenadering voor natuurinclusieve landbouw

Natuurinclusieve landbouw heeft zich, sinds de Rijksoverheid dit begrip in 2014 introduceerde in de in de 'Rijksnatuurvisie' in rap tempo ontwikkeld tot een nieuw modewoord, schrijft Vakblad Bos Natuur Landschap. In het artikel 'Aan de slag met natuurinclusieve landbouw' leggen auteurs van BoerennNatuur.nl en LandschappenNL uit wat natuurinclusieve landbouw inhoudt en hoe je de ontwikkeling kunt versnellen.

Vier sporen

Na de introductie in 2014 is er veel geschreven over het onderwerp. In januari 2017 ondertekenden diverse partijen het 'manifest Natuurinclusieve Landbouw' waarin zij duidelijk maken dat in 2030 maar liefst 8.000 bedrijven natuurinclusief zouden moeten werken. Volgens de auteurs van het artikel richt het begrip natuurinclusieve landbouw zich op vier sporen. Het gaat om het benutten en versterken van functionele biodiversiteit, zorgvuldig beheer en bevordering van de aanwezigheid en het voortplantingssucces van wilde planten en dieren op het bedrijf, behoud en versterking van landschaps- en cultuurhistorische componenten en beperking van negatieve effecten op natuurwaarden in de omgeving.

Puntensysteem

Je kunt een lange lijst aan voorbeelden van maatregelen noemen die ondernemers op hun bedrijf kunnen toepassen, maar de auteurs vinden het belangrijk dat er een systeembenadering op bedrijfsniveau komt. Ondernmers moet hun beslissingen in de bedrijfsvoering op een eenvoudige manier 'natuurinclusief' kunnen afwegen. Dat kan het best met een puntensysteem denken de auteurs. Elke maatregel die je neemt, krijgt een score op basis van de te verwachten winst voor de natuur. Wil een bedrijf als natuurinclusief te boedk staan, dan zou het een minimum aantal punten moeten halen.

Verdienmodel

Een andel belangrijk element in de ontwikkeling naar natuurinclusieve landbouw is het verdienmodel. Waarom zouden boeren ermee aan de slag gaan? Wat valt er mee te verdienen? De auteurs van het artikel zien vier verschillende aspecten. Maatregelen zoals bodemverbetering en versterking van de functionele biodiversiteit kunnen leiden tot een verminderd bestrijdingsmiddelen verbruik en dus lagere kosten. Een tweede aspect is dat beheer van natuur en landschap steeds vaker onderdeel van duurzaamheidsprotocollen van ketenpartijen, denkt aan Foqus Planet van FrieslandCampina. De maatregelen kunnen ook een voorwaarde zijn voor overheidsfinanciering. En overheden, beleggers en terreinbeherende organisaties zouden het systeem kunnen gebruiken als maatstaf bij de toedeling van gronden.

Naast het bundelen en ontsluiten van kennis, zoals het ministerie nu doet, zou de overheid ook op andere manieren de ontwikkelingen versnellen: door pilots te financieren bijvoorbeeld. En Ketenpartijen kunnen biodiversiteit en landschap tot verplicht onderdeel van hun duurzaamheidsprotocollen maken.

(Bron foto: Pixabay)