Eerste hybride aardappel in 2020

Het proces van hybride veredeling, zoals aardappelveredelaar Solynta dat ontwikkeld heeft, wijkt af van de klassieke aardappelveredeling. In de gangbare veredeling worden twee aardappelrassen gekruist. Omdat de aardappelen gewoonlijk tetraploid zijn, ze hebben vier sets chromosomen, is het resultaat erg wisselend en genetisch niet stabiel.

Hybride

Solynta lost dat probleem op door gebruik te maken van diploide aardappelen, aardappelen met twee sets chromosomen. Die aardappelen zijn bovendien homozygoot: de twee sets chromosomen zijn vrijwel identiek. Het resultaat van een kruising van die homozygote diploide rassen levert hybride nakomelingen op waarvan je vrij precies weet welke genen die hebben. Zo kun je sneller resistentiegenen tegen Phytophthora inkruisen.

Vragen

Pim Lindhout, hoofd R&D van Solynta, verwacht dat in 2020 de eerste commerciële hybride types beschikbaar zijn. Maar voor het zover is, moet er nog wel een aantal vragen beantwoord worden, schrijft vakblad Akker in het artikel 'Hybride aardappel moet zich bewijzen'. Diploide aardappelen hebben immers minder groeikracht dan de gangbare tetraploide aardappelen. En het is de vraag hoe je de productie van de hybride aardappelen kunt opschalen. Je kunt zaad produceren, en aardappelen vanuit zaad opkweken, maar dat zal in de praktijk lastig zijn. Mogelijk moet je de rassen toch vermeerderen via een tussenstap, door ze te telen als pootgoed.

Revolutie

Andere veredelaars volgen de ontwikkeling met interesse, maar ze verwachten niet dat de gangbare veredeling zal verdwijnen. Edith Lammerts van Bueren, onderzoeker bij Louis Bolk-instituut ziet ook wel voordelen voor de biologische teelt van aardappelen, maar uit toch zorgen. Ze is bang dat de het kweken kennis- en kapitaalintensiever wordt waardoor veredelaars patenten zullen aanvragen op genetisch materiaal: 'Dat druist in tegen de principes van de biologische landbouw en van het kwekersrecht'. Lindhout verwacht dat hybride aardappelen zullen zorgen voor een revolutie in de aardappelwereld. 'De aardappelveredeling wordt meer hightech, gaat sneller maar wordt ook duurder.'

(Bron foto: Shutterstock)