Nieuws

Effectief bemesten door de nutriëntenopname van de plant te bevorderen

Doorsnede bodem
Bron foto: J. Helgason, Shutterstock
Samenvatting
  • Onderwerp
    bemesten, stikstof, grasland, melkveehouderij, groenbemester
  • Interessant voor
    graslandboeren, melkveehouders
Bekijk de bronnen
Bemesten is makkelijk. Effectief bemesten, dat is een ander verhaal. WUR-onderzoekster Brigitte Kroonen vertelt hoe je dit doet. Een goede groenbemester, voldoende organische stof én een gebalanceerde bodemchemie zijn de basis. 'Het draait uiteindelijk om de opnamemogelijkheid van de nutriënten voor de plant', aldus de onderzoekster.

Een bemestingsplan is natuurlijk nodig voor het bemestingsseizoen. Voor maïs is de bemestingsnorm in Nederland met 112 eenheden werkzame stikstof per hectare laag. Voor een goede opbrengst zijn gemiddeld 145 eenheden nodig, zo zegt Kroonen, onderzoekster Bodem en bedrijfssystemen bij WUR Open teelten. Nutriënten moeten daarom efficiënt worden ingezet.

Bodemgezondheid

Allereerst is een algehele bodemgezondheid essentieel. Dit bevordert de opnamemogelijkheid voor de plant. Maar, hoe krijg je een gezonde bodem en hoe herken je die? Simpel. Je graaft een profielkuil in het land, vooral in het voorjaar wanneer de groenbemester nog op het land staat. Je kijkt naar de worteldiepte van het vanggewas, die minimaal 40 centimeter moet zijn om de nutriënten te benutten. Ook moet er geen verdichting plaatsvinden in de bodem. 'Streef zoveel mogelijk naar een kruimelstructuur met minimale bodemverdichting. Dat kan door met een woelpoot de verdichte laag te breken. Verder is een geslaagd vanggewas met goed wortelpakket belangrijk. Wortelvorming is bodemvorming.', aldus Kroonen. Dan nog een succesvolle groenbemester en de grasmat is voorbereid voor nutriëntenopname.

Maar, een goed bodembeheer gaat nog verder. Inzicht in de bodemchemie is essentieel en kan worden ingewonnen door een bodemanalyse te doen en dit met een adviseur te bespreken. Een goede pH-waarde en het waterbergend vermogen bevorderen de nutriëntenopname. Een hoog organische stof- en humusgehalte in de bodem zijn ook belangrijk. Om dit te verhogen kun je compost of stalmest toedienen, of gewasresten zoals bijvoorbeeld dorsmaïs.

Nalevering stikstof

Vanwege de beperkte ruimte voor mest, moet er duidelijk zijn wat er al aanwezig is in het perceel. Stikstofnalevering is mogelijk vanuit het vanggewas of jarenlang gebruik van bijvoorbeeld drijfmest, stalmest of compost. De nalevering van het gewas (in kg stikstof/ha) varieert aan de hand van het soort vanggewas en de hoogte van het gewas voor het onderwerken. Zie de tabel in het artikel 'Bemesten is niet alleen stikstof geven' voor de waarden die gelden voor jou.

Alles hangt met elkaar samen

Kroonen wijst op de gevolgen van veranderingen in het bemestingsplan: 'Bij het gebruik van verwerkte meststoffen zit er in de dunne fractie weinig organische stof, houd er achteraf rekening mee dat je die uit een andere bron haalt. (…) Vervang je binnen de huidige wetgeving een bepaalde meststof door een andere, weet dan wat de gevolgen zijn.'

Naast het in de gaten houden van de optimale condities voor bemestingsopname, is bemesten waar het wordt opgenomen essentieel. Dat is dicht bij het zaadje en kan het beste worden gedaan met rijenbemesting. Wanneer er korrelmeststoffen of vloeibare meststoffen vlak naast de inzaairij worden verspreid, wordt de aangeboden stikstof 30 procent werkzamer en efficiënter ingezet. Met fosfaat is dat zelfs 50 procent.

Meer informatie

(4)