Evaluatie Europees dierenwelzijnsbeleid binnen landbouw

Volgens een recent verslag van de Europese Rekenkamer is EU-actie inzake dierenwelzijn in belangrijke opzichten succesvol geweest, maar blijven er tekortkomingen bestaan met betrekking tot landbouwdieren. De Commissie heeft strategiedocumenten opgesteld als kader voor haar acties op dit gebied. De meest recente EU-strategie betrof de periode 2012-2015.

Ambitieuze doelstellingen

De normen van de EU op het gebied van dierenwelzijn behoren tot de strengste ter wereld; ze omvatten regels inzake het fokken, vervoeren en slachten van landbouwdieren, en specifieke vereisten voor bepaalde diersoorten. Het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) koppelt landbouwbetalingen aan minimumniveaus van dierenwelzijn, terwijl het beleid voor plattelandsontwikkeling landbouwers aanmoedigt hogere normen na te streven. In de periode 2014-2020 hebben 18 lidstaten 1,5 miljard EUR toegewezen aan dierenwelzijnsbetalingen in het kader van plattelandsontwikkeling.

Om de controle van het welzijn van landbouwdieren en de algehele uitvoering van de EU-strategie voor dierenwelzijn te onderzoeken, zijn in het kader van de evaluatie door de Rekenkamer vijf lidstaten bezocht: Duitsland, Frankrijk, Italië, Polen en Roemenië. Uit de bevindingen blijkt dat de Commissie gebruik heeft gemaakt van zowel richtsnoeren als handhaving om te zorgen voor naleving in de lidstaten. Haar acties zijn succesvol geweest op belangrijke gebieden, met name wat betreft de groepshuisvesting van zeugen en het verbod op niet-aangepaste kooien die kippen niet de mogelijkheid bieden natuurlijk gedrag te vertonen. De Commissie en de lidstaten hebben gewerkt aan richtsnoeren om het begrip en de consistente toepassing van wetgevingsvereisten te faciliteren en hebben deze op grote schaal verspreid.

Praktische uitvoering verbeteren

Volgens de Europese Rekenkamer zijn er wat betreft de naleving van afspraken en controle hierop nog wel een aantal aandachts- en verbeterpunten aan te wijzen:

• er zijn nog steeds tekortkomingen met betrekking tot het routinematig couperen van staarten, de niet-inachtneming van regels voor het vervoer over lange afstanden en het vervoer van ongeschikte dieren, en het gebruik van bedwelmingsmethoden bij het slachten;
• de lidstaten hebben in het algemeen passende regelingen ingevoerd voor cross-compliancecontroles (gelijke randvoorwaarden voor iedereen) met betrekking tot dierenwelzijn. Er is echter ruimte om de coördinatie met officiële inspecties te verbeteren. Er waren ook gevallen waarin de sancties die de betaalorganen hadden opgelegd, niet in verhouding stonden tot de ernst van de onregelmatigheden;
• het is onduidelijk of het systeem van ‘cross compliance’ zijn doel bereikt en bijdraagt aan meer dierenwelzijn in de veehouderij. Volgens de Rekenkamer heeft de Europese Commissie geen zicht op de kosten van de controle en de uitvoering van de regels. Bovendien houdt de Europese Commissie niet of nauwelijks bij waar de problemen liggen bij de naleving en welke maatregelen daarvoor kunnen worden genomen;

De Europese Rekenkamer presenteert haar speciale verslagen aan het Europees Parlement en de Raad van de EU, alsmede aan andere geïnteresseerde partijen zoals nationale parlementen, belanghebbenden uit het bedrijfsleven en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld.