Financieel perspectief voor agroforestry

Agroforestry is een combinatie van akkerbouw en houtige gewassen zoals fruit- of notenbomen. Door gewassen en bomen te combineren, zou je de biodiversiteit op het bedrijf kunnen versterken. Maar er is in Nederland nog niet veel ervaring met dit nieuwe teeltsysteem. Ondernemers zitten daarom met vragen. Welke bomen moet je planten? Wat mag er? Hoe verhoog je de biodiversiteit? En levert het ook wat op?

Factsheet

De factsheet 'Agroforestry, wat levert het financieel op?' geeft met name opheldering over de financiële aspecten van agroforestry. De factsheet - die is opgesteld door Wageningse onderzoekers - is de vierde in een reeks van eerder verschenen factsheets over Agroforestry. De laatste factsheet gaat met name in op kosten en opbrengsten van een akkerbouwperceel dat is ingericht met bomen.

Je kunt agroforestry op diverse manieren toepassen op een akkerbouwbedrijf. Zo kun je rijen van bomen of houtige gewassen als stroken tussen de akkers aanleggen. Je kunt de houtige gewassen ook langs perceelranden planten. En je kunt met bredere boomstroken op het perceel werken.

Opbrengsten

Agroforestry kan zowel een positief als negatief effect hebben op andere gewassen, zo blijkt uit de factsheet. Een positief effect kan zijn dat je minder schade hebt door ziekten en plagen, dat het microklimaat beter is of dat de bodemkwaliteit verbetert. Uit onderzoek blijkt dat er in percelen met lanenteelt 24% meer natuurlijke vijanden zijn en 25% minder plaagsoorten.

Daartegenover staat dat dicht bij de boomstroken de opbrengst wat lager uitvalt door concurrentie voor licht water en voedingsstoffen. Tot een afstand van de boomstrook van ongeveer 1,6 keer de boomhoogte kan de opbrengst 30% lager uitvallen. Een positief effect kan weer zijn dat door windvertraging - met name in open gebieden - de opbrengst in gewassen als suikerbieten, bonen, peen, granen, luzerne en gras zo'n 5 tot 30% hoger kan uitvallen.

Bouwplansaldo's

In de factsheet zijn bouwplansaldo's voor verschillende scenario's doorgerekend voor drie typen agroforestry-systemen: met boomstroken van peer, hazelnoot en energiewilg. Uit de berekeningen blijkt dat een systeem met biologische peer een hoger bouwplansaldo geeft dan een systeem zonder bomen, zelfs als er geen extra opbrengst van het combinatiegewas is. Voor een systeem met hazelnoot moet de opbrengst van het combinatiegewas ten minste 5% hoger uitkomen. En in combinatie met energiewilg moet de opbrengst van het combinatiegewas 10% hoger liggen, wil het financieel voordeel opleveren.

Agroforestry heeft de potentie om opbrengstverhogingen te realiseren in het akkerbouwgewas en wellicht ook in het houtige gewas, zo is de conclusie. Voorwaarde is wel dat je gebruik maakt van een goed ontworpen systeem.

(Bron foto: doelbeelden.nl)