Gezondheid is iets dynamisch

De World Health Organisation definieerde in 1948 gezondheid als ‘een situatie van compleet welbevinden’. Machteld Huber, onderzoeker bij het Louis Bolk Instituut, komt in haar proefschrift tot een meer dynamisch concept van gezondheid: ‘Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, mentale en fysieke uitdagingen van het leven.’ Ze licht dit toe in het artikel ‘Gezondheid is iets dynamisch’ in het blad Ekoland.

Hoofddimensies

Huber kwam tot haar definitie na verkenningen bij zowel beroepsgroepen in de gezondheidzorg als patiënten zelf. “Het was een verrassende ontdekking dat het denken over gezondheid afhangt van het feit of mensen zelf een ziekteproces hebben doorgemaakt. Bij deze groep krijgen spirituele/existentiële dimensies meer nadruk.”
Gaandeweg kwamen Huber en haar mede-onderzoekers uit bij zes hoofddimensies die uitdrukking geven aan de beleving van gezondheid: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, spirituele dimensie, kwaliteit van leven, sociaal-maatschappelijk participeren en dagelijks functioneren. “Aan de hand van gezondheidsindicatoren ontstaat een soort score die kan worden weergegeven in een spinnenweb. Hoe verder het web zich uitbreidt, hoe positiever de gezondheid van een patiënt wordt beleefd.”

Biologisch

In het artikel wordt Huber ook gevraagd of zij vindt dat biologische voeding gezonder is. “Hoewel er wel aanwijzingen zijn, mag ik dit als onderzoeker niet concluderen”, is daarop haar antwoord. “Hiervoor is het nog te vroeg en zijn er nog te weinig onderzoeksresultaten voorhanden. Het kippenonderzoek heeft wel aanwijzingen gegeven.” Met het kippenonderzoek doelt Huber op een onderzoek dat zij met collega’s uitvoerde naar gezondheidseffecten van voeding. Daaruit bleek dat kippen met biologische voer een sneller herstel (meer veerkracht) vertoonden, nadat ze een beetje ziek waren gemaakt. “Hierna ben ik meer over het begrip en definitie van gezondheid gaan nadenken”, verklaart Huber.

Combinatie

Een combinatie van verschillende benaderingen in het onderzoek naar de gezondheidsaspecten van voedingsmiddelen uit verschillende productiesystemen is, volgens Huber, het meest veelbelovend. Inmiddels is een aantal organisaties voor zorg en publieke gezondheid gestart met het implementeren van het begrip ‘positieve gezondheid’. Zo wil GGD Nederland het begrip onder andere integreren in de Nationale Volksgezondheidsmonitor en hebben veel regionale GGD’s positieve gezondheid opgenomen in hun beleidsplannen. De regio Noordelijke Maasvallei (bestaande uit gemeenten, ziekenhuis, GGZ-instelling, zorggroepen) wil binnen vijf jaar de medische en sociale zorg inrichten op basis van het concept.

Bron foto: Pixabay