Glyfosaat, minder giftig dan je denkt

Glyfosaat is het meest gebruikte middel om onkruiden te bestrijden. Jaarlijks wordt wereldwijd 700.000 ton verspoten. Veertig jaar geleden werd het middel door Monsanto op de markt gebracht onder de naam Roundup, maar het is nu ook in andere formuleringen beschikbaar. Twintig jaar geleden introduceerde Monsanto gewassen die met hulp van genetische modificatie resistent gemaakt waren tegen het middel. Zo kon je het middel makkelijker toepassen. Die combinatie zorgde ervoor dat het middel een slechte naam kreeg. Maar het middel is niet zo giftig als vaak gepresenteerd wordt, schrijft magazine Vork in het artikel 'Evidence-beest verslikt zich in glyfosaatzeep'.

Giftigheid

De acute giftigheid is met een LD50 van 5600 milligram per kilo lichaamsgewicht niet erg groot. Azijnzuur is twee keer zo giftig voor ratten. En ook met de milieubelasting valt het mee. Het middel wordt snel afgebroken tot een onschadelijk fosforverbinding AMPA. Dat het middel toch omstreden is, heeft onder meer te maken met campagnes van milieuorganisaties. Drinkwaterbedrijven zijn er in meegegaan omdat ze het water schoon willen houden. Restanten van het middel horen er gewoon niet in. Glyfosaat wordt - net als andere chemische bestrijdingsmiddelen - als een noodzakelijk kwaad beschouwd waar we zo snel mogelijk vanaf moeten.

Kankerverwekkend

In maart 2015 meldde een werkgroep van het International Agency for Research on Cancer (IARC) in een onderzoeksrapport dat glyfosaat waarschijnlijk kankerverwekkend is (categorie 2A). Daarmee valt het in dezelfde categorie als vleeswaren, gezouten vis en atjar aldus het voedingsmagazine. Maar vanuit de wetenschap zijn er vraagtekens gesteld bij dit rapport.

De European Food Safety Authority (EFSA) concludeerde in november 2015 in een artikel dat het onwaarschijnlijk is dat glyfosaat kankerverwekkend is. Een discussie tussen IARC en EFSA kon ook niet uitblijven. De Joint FAO/WHO Meeting on Pesticide Residues in mei 2016 bevestigde de conclusies van EFSA. Op basis van het beschikbare onderzoek - en dat is niet weinig - is glyfosaat waarschijnlijk niet kankerverwekkend.

Tallowamine

Toch wordt er een probleem geconstateerd, niet met glyfosaat zelf, maar met de hulpstof POE-tallowamine. Uit een evaluatie van de EFSA blijkt dat gewasbeschermingsmiddelen op basis van glyfosaat toxischer zijn dan de stof glyfosaat alleen. De hulpstof - die het uitvloeien van de middelen bevordert - blijkt giftiger dan glyfosaat zelf. Daarom heeft het CTGB de toelating van middelen met tallowamine bevattende formuleringen ingetrokken.

Standpunten

Joost van Kasteren, hoofdredacteur van VORK vindt dat milieugroepen en sommige politieke partijen het rapport van IARC selectief gebruiken om hun standpunten te onderbouwen. En anderen nemen de informatie over zonder zich te verdiepen in de rapporten. 'Een vorm van geestelijke luiheid', schrijft hij in VORK. 'Zo worden we opgezadeld met alternatieven die niet alleen duurder zijn, maar ook nog eens slechter voor milieu en gezondheid'

(Bron foto: Shutterstock)