Handreiking voor bijenlandschap

Groene Cirkels zet zich in voor een klimaatneutrale brouwerij, duurzame economie en een aangename leefomgeving in Zoeterwoude. Het realiseren van een 'bijenlandschap' in de regio is een van de ambities van het samenwerkingsverband waarin Heineken, provincie Zuid-Holland en Alterra Wageningen UR participeren. De in april verschenen Handreiking 2.0 'Een Bij-zonder kleurrijk landschap in Land van Wijk en Wouden' is het resultaat van het project Bijenlandschap. Het laat zien wat organisaties, bewoners en bedrijven kunnen doen om bij te dragen aan het bijenlandschap.

Praktisch

De initiatiefnemers hebben gekozen voor een bijenlandschap omdat ze de 35 verschillende wilde bijensoorten, zweefvliegen en vlinders in Nederland willen helpen. Bovendien zorgt een bijenlandschap voor een aantrekkelijke leefomgeving omdat je werkt aan bloemrijke bermen, graslanden, hagen en bomen. Er staan praktische handvatten in voor de inrichting van terreinen zodat ze geschikt worden voor bestuivende insecten: bijen, zweefvliegen en vlinders.

Ecoprofielen

Het eerste deel van de handreiking gaat in op wat bijen nodig hebben: nestgelegenheid, bloemen, zon en een kleinschalig gevarieerd landschap. Een bijennetwerk bestaat uit verschillende bouwstenen, zo leert de handleiding:

• Bed&Breakfast (B&B) gebieden. Dit zijn gebieden waar bijen het hele jaar voldoende nestgelegenheid en voedsel vinden.
• Verbindend landschap. Dat zijn de verbindingen tussen de B&B-gebieden in de vorm van bloemrijke bermen, slootkanten of andere terreinen.
• Bij-tankstations. Dit zijn kleine bijvriendelijke plekken, zoals tuinen, balkons en kleine parkjes, die geïsoleerd van het netwerk zijn gelegen.

Om duidelijker te maken hoe zo'n B&B-gebied er uit kan zien, zijn er drie ecoprofielen. Zo heb je de ecoprofielen 'Hommel', 'Zweefvlieg' en 'Pionier'. Het ecoprofiel Hommel bijvoorbeeld is bedoeld voor soorten die bomen en struikgewas nodig hebben, in combinatie met droge, grazige plekken met hier en daar kale stukjes. Ook voor de andere elementen zijn ecoprofielen beschreven. Het verbindend landschap kent twee ecoprofielen: 'Hommel' en 'Graslandsoorten'. En voor de kleine geïsoleerde plekken is er het ecoprofiel 'Reiziger' dat gericht is op soorten die erg mobiel zijn en niet kieskeurig. Een vlinderstruik of rode klaver vinden ze al geschikt om voedsel te kunnen bijtanken.

Maaien

De handleiding gaat uitvoerig in op hoe je die verschillende bouwstenen kunt gebruiken bij de inrichting van een bijvriendelijk landschap en legt dat uit aan de hand van voorbeelden rond Zoeterwoude. In hoofdstuk 3 lees je hoe je met eenvoudige maatregelen je eigen terrein bijvriendelijk kunt krijgen. Het maaien is daarbij een belangrijke beheersmaatregel. Je moet gefaseerd maaien, niet te vaak en werken aan verschraling.

Met de handleiding willen de initiatiefnemers van het project werken aan een waardvolle groene infrastructuur Het idee is dat het terrein (100 ha) van Heineken Zoeterwoude een belangrijk onderdeel wordt van een robuuste en diverse structuur van bloemenlinten en bloemenweiden.

(Bron fotowedstrijd Groen Kennisnet, foto Ilona Krijgsman)