Heideherstel met fosfaat
Droge heidegebieden zijn in Nederland ontstaan op uitgeputte bodems. Maar door vervuiling van de lucht, worden die gebieden verrijkt met stikstof. De atmosferische stikstofdepositie (NOx, NHy) is niet meer zo hoog als rond 1980, maar is in 2010 nog steeds zo'n 1731 mol/ha per jaar, en de zure depositie (SOx, NOx , NHy) is 2476 mol/ ha. Dat is ruim boven de kritische depositiewaarde van 1100 en 1400 mol/ha, zo meldt het onderzoeksrapport Fosfaattoevoeging Heide. Die stikstofdepositie zorgt ervoor dat de droge heide verrijkt. De hoeveelheid stikstof in de grond neemt toe. waardoor de heide vergrast.
Plaggen
Wil je de heide herstellen, dan moet je mineralen afvoeren. Plaggen van de bovenlaag is een veel gebruikte methode. Maar met het afvoeren van de plaggen haal je niet alleen de overvloedige stikstof weg, maar ook andere mineralen zoals fosfaat. De fosfaatvoorraad wordt in heidegebieden te laag.
Dat plaggen niet werkt, meldde Vakblad Natuur, Bos en Landschap al eerder, in 2012 in het artikel Van heidegebruik naar -beheer. Het herstel van de fosfaatvoorraad duurt lang. 25 jaar na plaggen is de hoeveelheid stikstof al weer op het oude niveau, terwijl de hoeveelheid fosfaat nauwelijks hersteld is.
Fosfaat
In veel droge heidegebieden is de verhouding stikstof - fosfaat, de N:P ratio te hoog. En als je plagt, wordt die verhouding nog ongunstiger. Dat die verhouding zo hoog is, het rapport noemt een getal van 15 - 30, heeft niet alleen invloed op de vegetatie maar ook op de fauna. Veldkrekels bijvoorbeeld worden er ongunstig door beïnvloed. Het idee is daarom plaggen te combineren met een fosfaatbemesting. Daarom is een OBN-onderzoek (Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit) uitgevoerd met de veldkrekel als modelsoort.
Uit het onderzoekrapport blijkt dat een fosfaattoevoeging bij het plaggen leidt tot een verbetering van de voedselkwaliteit van de veldkrekel. Toch waren de effecten relatief klein in vergelijking met eerder uitgevoerde OBN-onderzoeken. Een opvallend onverwacht effect was een sterk negatief effect van bekalking op de voedselkwaliteit van de vegetatie.
(Bron Fotowedstrijd Groen Kennisnet, foto Shirley Tienesen)