Hittestress bij varkens voorkomen met hitteprotocollen

Kern van maatregelen in varkensstallen is dat varkenshouders samen met hun medewerkers, adviseurs en dierenarts tijdig maatregelen nemen, effecten meten en evalueren wat nog beter kan. Hiervoor is een format gemaakt voor een bedrijfsspecifiek hitteprotocol in het kader van het onderzoeksproject 'Een beter klimaat in varkensstallen'. Voor het vervoeren van dieren op warme dagen hebben overheid en bedrijfsleven in het ‘Nationaal plan voor veetransport bij extreme temperaturen’ afspraken gemaakt.

Hittestress in de stal voorkomen

Het belangrijkste advies vanuit het onderzoeksproject is om een bedrijfsspecifiek hitteprotocol te maken. Het bedrijfsspecifieke hitteprotocol bestaat uit een aanpak van 5 stappen, en een lijst van maatregelen om hittestress te voorkomen. Het bedrijfsspecifieke hitteprotocol wordt samen met de voorlichter(s), dierenarts en personeel opgesteld, omdat het hitteprotocol diverse expertises vraagt. De 5 stappen betreffen: vaststellen wanneer hitteprotocol ingaat, te nemen maatregelen tegen hitte, meten van het effect van de genomen maatregelen en ervaringen registreren, het hitteplan bekend maken bij het personeel, en evalueren en bijstellen.

In het document 'Tips tegen hittestress' staan de belangrijkste maatregelen die op een bedrijf genomen worden wanneer er sprake is van hitte bij de varkens. Een belangrijke aanbeveling is om niet pas te gaan handelen als het al warm is, maar goed voorbereid te zijn op warme periodes. Verder worden er tips gegeven over management, voer en water, klimaat en warmte instraling via ramen en daken.

Hitteprotocol voor transport

De NVWA heeft op 17 juni een update van het ‘Nationaal plan voor veetransport bij extreme temperaturen’ gepubliceerd. Verwacht het KNMI voor de komende 24 uur een temperatuur van 27 graden Celsius of meer in de Bilt? Dan treden extra toezichtsmaatregelen in werking. Bij een aaneengesloten periode van 4 dagen met deze temperatuur of een enkele dag met 30 graden Celsius of meer is het Nationaal plan van kracht. In het plan staat bij welke temperaturen extra maatregelen nodig zijn. Het beschrijft ook de verantwoordelijkheden van de verschillende organisaties. Zo is er afgesproken dat er bij hoge temperaturen minder dieren per wagen vervoerd worden (lage bezettingsgraad) en dat er extra aandacht wordt besteed aan ventilatie of andere koelingsmogelijkheden. Sectorpartijen hebben in het Nationaal plan ook afgesproken dat er geen dieren worden vervoerd bij een temperatuur boven de 35 graden.

De NVWA kan niet kan handhaven op het plan zelf, aangezien het geen wet- en regelgeving is. Verordening (EG) Nr. 1/2005 van de Raad inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten (de Transportverordening) vormt de belangrijkste wettelijke basis, samen met de nationale regelgeving uit de Wet dieren en de Regeling houders van dieren, voor het reguleren van de condities tijdens transport van dieren.

(Bron foto: Pig drinker-123RF)