Hoe herstelt de natuur na de overstroming in Limburg?

Evacuatie van vee

De uiterwaarden van de Grensmaas worden door runderen en paarden begraasd. Het tijdig in veiligheid brengen van dit vee was voor natuurbeheerder Ward Walraven en ecoloog Gaby Bollen een race tegen de klok. Ze zien het aanleggen van voldoende hoogwatervluchtplaatsen in het stroomgebied als een belangrijke les, om bij snel stijgend water ook de veiligheid van de dieren te kunnen garanderen.

Natuur en hoogwater

Hoe reageerde de natuur op de hoogste waterstand in honderd jaar? Tijdens de overstroming zagen de beheerders dieren gedrag vertonen dat ze nog niet eerder gezien hadden. Insecten klommen massaal omhoog in het opstaande groen en mieren balden zich samen als kolonie en dreven samengeklonterd stroomafwaarts, op zoek naar een nieuw thuis.

Na de overstroming

Toen het water gedaald was, werd duidelijk wat een enorme impact de stroming heeft gehad op het stroomgebied. Enkele eilanden waren verdwenen en nieuwe eilanden zijn ontstaan. De overstroming heeft een groot aantal bomen en struiken ontworteld waardoor er nu nog steeds meer dood hout in het gebied aanwezig is. Dit heeft een positief effect op het natuurherstel en de biodiversiteit. Dat is hard nodig want veel (dier)soorten hebben grote verliezen geleden in deze overstroming.

Een factor die het natuurherstel belemmert is de enorme hoeveelheid afval die in het gebied terecht gekomen is. Er is – mede dankzij de inzet van omwonenden en vrijwilligers – ondertussen meer dan 1 miljoen kilo afval uit het gebied verwijderd. Anderhalf jaar na de overstroming blijft het ruimen van voornamelijk plastic afval een punt van aandacht.

Ook waterbeheerders kijken terug

Niet alleen de terreinbeheerders van Natuurmonumenten blikken op dit moment terug op de overstroming. In de kennisbank van Groen Kennisnet zijn verschillende evaluatierapporten te vinden waarin waterschap en provincie terugkijken op deze hoogwatercrisis.