Hogescholen bundelen krachten in bijenonderzoek

Belang van bijen

Bijen zijn belangrijk in (agro)ecosystemen voor de de bestuiving van gewassen en wilden planten. Veel mensen denken bij het woord 'bij' aan de honingbij, die naast dat hij honing produceert ook goed ingezet kan worden als bestuiver bij bijvoorbeeld de fruitteelt, of in de zaadproductie. Maar er zijn nog zo veel meer bijensoorten die snel over het hoofd gezien worden, maar net zo belangrijk zijn. Hommels bijvoorbeeld, zijn in de vrije natuur belangrijke bestuivers, maar kunnen ook goed in kassen ingezet worden bij de productie van tomaten. Daarnaast kent Nederland nog honderden solitaire bijensoorten die samen met hommels en honingbijen voor de bestuiving van een heleboel planten soorten zorgen, en daarmee enorm belangrijk zijn voor het behoud van de biodiversiteit.

Bijensterfte

Sinds geruime tijd zijn er nationaal en internationaal zorgen over bijensterfte. Bij de honingbij wordt vaak wintersterfte geconstateerd. Als oorzaak wordt bijenziekten en -plagen genoemd. Het gaat dan om parasieten, zoals de Varroa-mijt en bacteriën, zoals Amerikaans vuilbroed. Ook worden gewasbeschermingsmiddelen als boosdoener aangemerkt, die leiden tot oriëntatiestoornissen en bijen vatbaarder maken voor ziekten. Er zijn ook zorgen over de wilde bijen. In Nederland zijn er zo'n 360 wilde bijensoorten. Meer dan de helft van de wilde bijensoorten wordt bedreigd en staan op de Rode Lijst Bijen. Door afname van de biodiversiteit hebben wilde bijen het moeilijk. Er is onvoldoende voedselaanbod en nestgelegenheid.

Krachtenbundeling

Om bijensoorten en andere bestuivers te redden is begin vorig jaar de Nationale Bijenstrategie ondertekend door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), natuurbeheerorganisaties, land- en tuinbouworganisaties, het bedrijfsleven, onderzoeksinstellingen en overheden. Voor het behoud van de bestuivers zijn volgens alle partners twee zaken nodig: nestgelegenheid en voldoende voedselaanbod. De drie kernthema’s zijn:

• Het bevorderen van de biodiversiteit;
• Het verbeteren van de wisselwerking tussen landbouw en natuur;
• Het helpen van imkers om de gezondheid van de honingbij te verbeteren.

Lectoraat Bijengezondheid

Hogeschool Van Hall Larenstein is één van de drieënveertig partners in Nationale Bijenstrategie, en heeft een lectoraat Bijengezondheid dat zich inzet voor het welzijn en gezondheid van alle bijensoorten in Nederland. In nationale en internationale samenwerkingsverbanden wordt onderzoek gedaan naar imkerpraktijk en de varroamijt, en de problemen voor alle bijen, bestuivers en insecten in het algemeen in het landschap. De verbindende rol van lectoren tussen NGO’s, onderzoeksinstellingen, terrein beherende instanties, imkerverenigingen en de agrarische sector staat hierbij centraal.

Het lectoraat is sinds januari versterkt met lector Frens Pries en met associate lector Arjen Strijkstra op het gebied van ‘Bijen en biodiversiteit’. Tevens is Frens Pries benoemd tot lector ‘Duurzame bestuiving van gewassen’ bij Inholland. Hierdoor ontstaat een intensieve samenwerking tussen de twee hogescholen, met elk ook een eigen regionale positie en profilering.

(Bron foto: Nationale Bijenstrategie)