Hokverrijking voor varkens speerpunt Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

Hokverrijking varkens

Een goede hokverrijking voor varkens is belangrijk voor het welzijn van de dieren. Goede hokverrijking zorgt ervoor dat varkens hun soorteigen gedrag, zoals wroeten en onderzoeken, kunnen uitoefenen. Dit zorgt er onder andere voor ze elkaar minder verwonden (oor- en staartbijten) en minder stress vertonen. Varkens moeten permanent kunnen beschikken over voldoende materiaal om te onderzoeken en mee te spelen. Dit staat in Richtlijn 2008/120/EG tot vaststelling van minimumnormen ter bescherming van varkens. De Europese Commissie heeft de eisen waar dit materiaal aan moet voldoen verder uitgewerkt. Deze eisen gelden dus voor alle varkenshouders binnen de Europese Unie.

Toezicht: 9 critera

Hokverrijking geldt voor alle varkens, dus ook voor individueel gehuisveste dieren, zoals zeugen en beren. Alleen een ketting of een ketting met een balletje eraan als verrijking is niet voldoende. Maar wat is wel voldoende? De wettelijke norm voor hokverrijking is een zogeheten ‘open norm’, wat betekent dat het een doelvoorschrift is. Het doel wordt aangegeven, maar de manier om dat doel te behalen, mag zelf worden vormgeven. Dit geeft ruimte voor innovatie, maar biedt minder houvast en duidelijkheid of de hokverrijking voldoet aan de wettelijke norm.

De NVWA controleert hokverrijking aan de hand van 9 criteria: veilig, eetbaar, kauwbaar, wroetbaar, afbreekbaar, vernieuwend, bereikbaar, beschikbaar en schoon. Input hiervoor is geleverd vanuit de brochure Hokverrijking voor varkens uit 2018 van Wageningen University & Research, en een concept-handhavingsprotocol hokverrijking opgesteld door de Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research in samenwerking met Wageningse master studenten.

Eerste inspectieresultaten

Begin 2019 heeft de NVWA aangekondigd tijdens haar inspecties op varkensbedrijven aandacht te besteden aan deze 9 eigenschappen van hokverrijkingsmateriaal. Vanaf juni 2019 is er waarschuwend opgetreden wanneer het hokverrijkingsmateriaal niet aan alle 9 eigenschappen voldeed. Vanaf september treedt de NVWA ook handhavend op. De eerste resultaten van de inspecties door de NVWA op hokverrijking in 2019 laten zien dat het materiaal dat momenteel in de stallen gebruikt wordt bij zo’n 1/3e deel van de bedrijven voldoet aan alle 9 eigenschappen van goede hokverrijking.

(Bron foto: Hokverrijking_Wageningen Livestock Research)