Impact oorlog Oekraïne op Nederlandse tuinbouw

Wageningen Economic Research publiceert een rapport waarin uitgebreid wordt beschreven wat de gevolgen van de oorlog in Oekraïne zijn voor landbouw en visserij. Alle sectoren komen aan bod in het rapport, de focus in dit artikel ligt op de tuinbouw.  

Voedselzekerheid Nederland niet in gevaar  

Het rapport stelt als algemene conclusie dat de voedselzekerheid in Nederland niet in gevaar komt. Elders in de wereld kan dit wel het geval zijn, vooral in landen die sterk afhankelijk zijn van de graanimporten uit Rusland en Oekraïne.  

Hogere energieprijs raakt alle sectoren  

In alle sectoren binnen de landbouw en visserij zijn de gevolgen van de hoge energieprijzen te merken. Door duurdere energie stijgen prijzen van diesel, gas, elektra, gewasbeschermingsmiddelen, voer, kunstmest etcetera. Dit betekent dat de druk op het inkomen van individuele ondernemers verder oploopt.  

Ook de toeleverende en de verwerkende industrie heeft te maken met de duurdere energie, waardoor hogere prijzen kunnen worden berekend aan de afnemende bedrijven. Tot nu toe zien we een aarzeling bij retailers om consumentenprijzen te verhogen, waardoor er meer prijsdruk op de rest van de keten komt te staan.  

Glastuinbouwbedrijven acuut in gevaar door dure energie 

Vooral voor de Nederlandse glastuinbouwbedrijven zorgen de enorm hoge energieprijzen voor een groot financieel probleem. Met de huidige inzichten in de toekomstige energieprijzen zullen de energiekosten voor glastuinbouwbedrijven in 2022 ten minste verdubbelen. Voor een deel van de bedrijven is dit een directe bedreiging voor de rentabiliteit, de liquiditeit en daarmee de continuïteit. De meest intensieve bedrijven worden het hardst geraakt, net zoals de bedrijven zonder termijnafspraken voor hun energieprijzen.  

Beschikbaarheid kunstmest problematisch  

De Nederlandse kunstmestindustrie gebruikt veel energie en heeft daarom last van de duurdere energie. Vanwege de stijgende energiekosten heeft een aantal kunstmestproducenten binnen de EU de productie van kunstmest al afgeschaald.   

De verwachting is dat de beschikbaarheid van kunstmest beperkt blijft en dat de prijs hoog is. Door dat laatste kunnen productiekosten en mogelijk voedselprijzen gaan stijgen. Daarnaast spreken de onderzoekers de mogelijkheid uit dat de huidige kunstmestprijzen kunnen leiden tot minder gebruik van kunstmest. Hierdoor kunnen de opbrengsten in het komende oogstseizoen lager zijn.  

Kassenbouw ligt stil  

De Oekraïne-crisis heeft grote impact op de toelevering van materiaal voor de kassenbouw. De import van glas, staal en aluminium uit Rusland, Wit-Rusland en Oekraïne is stilgevallen. Daardoor zijn de prijzen van deze producten sterk gestegen. Veel projecten in aanbouw in Europa zijn stopgezet als gevolg van tekort aan materialen.  

Arbeid voor nu geen probleem 

Er worden niet of nauwelijks problemen verwacht op arbeidsgebied in de veredeling en vermeerdering. Dit zelfde geldt voor bloemenveiling Royal FloraHolland. Voor de primaire productie en handel kan dat anders zijn. Op dit moment keren er nog geen internationale werknemers naar huis in verband met de oorlogssituatie in Oekraïne. Als dit verandert, dan heeft dit grote impact en zullen er arbeidstekorten ontstaan bij de primaire productie en handel.