Nieuws

Innovatieve cryopreservatie- en reproductietechnieken voor genenbank en fokkerij

Nieuwe ontwikkelingen in de wetenschap op het terrein van cryopreservatie en reproductie voor landbouwhuisdiersoorten zijn zowel van belang in fokprogramma’s als voor het behoud van genetische diversiteit in genenbanken. Tijdens een symposium op 5 september 2019 werden voordelen, risico’s, ethische aspecten en onderzoeksprioriteiten besproken door ruim 60 experts en stakeholders uit binnen en buitenland.

Cryopreservatie van sperma is in principe mogelijk voor alle diersoorten, hoewel voor verschillende diersoorten er nog steeds grote belemmeringen zijn. Het invriezen van eicellen en embryo’s is voor vogel- en vissoorten nagenoeg onmogelijk. Daarom wordt aanbevolen om in te zetten op cryopreservatie van primordiale kiemcellen (voorlopers van geslachtscellen). Bij alle diergroepen behoort cryopreservatie van ovariumweefsel ook tot de mogelijkheden.

State of the art

Het symposium “New opportunities of animal reproductive and cryopreservation technologies for breeding and conservation” werd georganiseerd door het Centre for Genetic Resources, the Netherlands (CGN) en de Animal Breeding en Genomics groep van Wageningen University & Research. Vooraanstaande wetenschappers van Wageningen University & Research, de Faculty of Veterinary Medicine van Ghent University en van de Faculty of Veterinary Medicine of Utrecht University presenteerden de state of the art in het onderzoek.

Dr. Henri Woelders (Wageningen Livestock Research en CGN) vertelde over de mogelijkheden om verschillende typen weefsels van pluimvee en varkens in te vriezen. Niet alleen sperma maar ook embryo’s, ovariumweefsel en primordiale kiemcellen (voorlopers van geslachtscellen). Hij liet zien dat het invriezen van sperma een prima methode is om zeldzame pluimveerassen veilig te stellen, en ook gebruikt kan worden om commerciële foklijnen te bewaren. Voor vogels en vissen is het echter niet mogelijk om eicellen en embryo’s succesvol in te vriezen. De mogelijkheid om ovariumweefsel en primordiale kiemcellen te kunnen cryoconserveren en transplanteren is daarom met name voor deze diersoorten van waarde. Tenslotte presenteerde Dr. Woelders hoe wiskundige modellering van cellulaire processen heeft geholpen bij de ontwikkeling van protocollen voor het invriezen van embryo’s van het varken.

Prof. Ann van Soom van de Faculty of Veterinary Medicine, Ghent University gaf een overzicht van de mogelijkheden om eicellen van paarden, katten en runderen in te vriezen, in navolging van cryopreservatie van humane eicellen, dat inmiddels gangbare praktijk is. Prof. Tom Stout van de Faculty of Veterinary Medicine, Utrecht University liet zien hoe in vitro productie (IVP), cryopreservatie en transplantatie van embryo’s van paarden in zijn werk gaat. Dr. Bernard Roelen van de Faculty of Veterinary Medicine, Utrecht University, legde ten slotte uit wat in vitro productie van sperma en eicellen op basis van embryonale stamcellen in de toekomst zou kunnen betekenen voor conserveringsdoelen en fokprogramma’s.

(Bron foto: Chuvade Sousa Lopes & Roelen 2010 Differentiation 79, 131-140 )