Introductie van fosfaatrechten in melkveehouderij

Na lang wachten geeft staatssecretaris Martijn van Dam eindelijk duidelijkheid, schrijft vakblad Veeteelt in het artikel 'Eindelijk helderheid rondom fosfaatrechten'. Het vakblad geeft daarin toelichting op de kamerbrief die de staatssecretaris op 2 maart verstuurde. In die kamerbrief beschrijft hij hoe hij de fosfaatproductie in de melkveehouderij aan banden wil leggen. Dat is nodig om aan de voorwaarden van de Europese Commissie te voldoen.

Nitraatrichtlijn

De Europese Commissie heeft in de nitraatrichtlijn vastgesteld hoeveel dierlijke mest veehouders jaarlijks per hectare maximaal mogen aanwenden. Die richtlijn is uitgedrukt in stikstof. Omdat Nederland gebruikt maakt van een derogatie van die richtlijn, mogen melkveehouders afwijken van die norm: ze mogen meer mest verspreiden dan op basis van die richtlijn is toegestaan. Aan die derogatie zijn wel voorwaarden verbonden. Een van de voorwaarden is dat de fosfaatproductie het productieniveau van 2002 (172,9 miljoen kilogram) niet mag overschrijden.

Fosfaatproductie

Het CBS heeft de fosfaatproductie voor 2015 berekend op 176,3 miljoen kilogram. Dat is 3,4 miljoen kilo meer dan het fosfaatplafond dat de EU heeft vastgesteld. Dat betekent dat de melkveehouderij de fosfaatproductie met 4% moet reduceren. Met de nieuwe fosfaatrechten wil de staatssecretaris de melkveehouders verplichten de fosfaatproductie te beperken. De invoering van de fosfaatrechten is er dus om de derogatie veilig te stellen. Zou de derogatie wegvallen, dan betekent dat er in plaats van 250 kg stikstof maar 170 kg stikstof per hectare mag worden aangewend.

Fosfaatrechten

Elke melkveehouder krijgt een hoeveelheid fosfaatrechten toegekend. De hoeveelheid fosfaatrechten die worden toegekend, is gebaseerd op aan het aantal gehouden stuks melkvee op 2 juli 2015, de peildatum, en op de gemiddelde melkproductie per koe gebaseerde forfaitaire fosfaatexcretie. Omdat de fosfaatproductie moet worden ingeperkt, zal de toegestane fosfaatproductie voor elk bedrijf worden ingekrompen met een percentage van 4 to 8%.

Fosfaatruimte

Elk bedrijf krijgt dus te maken met een afroming van de fosfaatrechten, maar er zijn uitzonderingen. Er zijn extensieve bedrijven die minder fosfaat produceren. Die hebben een 'negatief fosfaatoverschot' of een zogenaamde 'latente fosfaatruime'. Het zou niet eerlijk zijn deze bedrijven ook te korten op basis van de peildatum. Daarom krijgen die bedrijven extra fosfaatruimte.

Het nieuwe stelsel treedt op 1 januari 2017 in werking. Melkveehouders ontvangen in een beschikking de rechten voor de hoeveelheid fosfaat die zij mogen produceren.

(Bron foto: Thinkstock)