Kennis over vruchtbare bodems beschikbaar

Een bodem is zoveel meer dan alleen maar aarde. In een theelepe zwarte grond leven meer organismen dan er mensen zijn op de wereld. Zo begint het kenniscahier 'Leve(n) de bodem!' van Biowetenschappen en Maatschappij dat onlangs verscheen. In dat cahier gaan bodemwetenschappers in op de diverse aspecten van de bodem. Hoe ontstaat een vruchtbare bodem? Wat is bodemleven? Hoe kan een weerbare bodem helpen ziekten en plagen te onderdrukken? En hoe moeten we omgaan met de bodem?

Bodembeheer

We springen te roekeloos om met de bodem, zo is te lezen in het cahier. Een groot deel van alle bodems op aarde is inmiddels verloren gegaan en nog ieder jaar komt daar een flink gebied bij. We zouden de bodem beter moeten beheren. Een zwarte vruchtbare bodem kan CO2 vastleggen en stimuleert het bodemleven. Er zijn methoden om bodems te verbeteren door organische stof toe te voegen. Dat kan met organische mest, groenbemesters of met biochar, dat van restproducten gemaakt wordt.

Bodemleven

We moeten de bodem beschouwen als een levend ecosysteem. In de bodem stikt het van het bodemleven. De biodiversiteit in de bodem is enorm. De soortenrijkdom in de grond kan makkelijk wedijveren met die van koraalriffen of het tropisch regenwoud, aldus het cahier. Het laat cijfers zien. In de Nederlandse bodem komen zo'n 6000 soorten organismen voor, dat is ongeveer 28% van alle organismen in Nederland.

Bodemweerbaarheid

De landbouw heeft een belangrijke rol bij het beheer van de bodem. Door de juiste maatregelen toe te passen kan de landbouw bijdragen aan het herstel van bodems die door uitputting, erosie, of het optreden van ziekten en plagen zijn gedegradeerd. Een gezonde bodem kan ziekten en plagen onderdrukken. Bodemweerbaarheid, het vermogen om ziekten te onderdrukken, kun je stimuleren door organische meststoffen of groenbemesters toe te passen.

Bodemvruchtbaarheid

Nog meer informatie vind je in de brochure 30 vragen en antwoorden over bodemvruchtbaarheid die Alterra Wageningen UR in 2012 publiceerde. Bodemvruchtbaarheid heeft betrekking op alle chemische, fysische en biologische bodemeigenschappen die nodig zijn voor de groei van planten. De brochure geeft een zeer uitvoerige toelichting op het begrip bodemvruchtbaarheid. Wat is het? Waarom is het belangrijk? Hoe vruchtbaar is de bodem en hoe meet je het? Wat is de rol van organische stof? En van bodemleven? Wat is het effect van mest?

Veel meer informatie vind je in ons dossier 'Bodemgezondheid'.

(Bron foto: Shutterstock)