Klauwziekte mortellaro aanpakken met gerichte fok
De ziekte van Mortellaro is een klauwaandoening die steeds vaker voorkomt als oorzaak van kreupele koeien. Het is een hardnekkige aandoening die veroorzaakt wordt door de Treponema-bacterie. Die bacterie komt normaal voor in mest en kan zorgen voor een ontsteking van de huid op de overgang van huid en hoorn. De ziekte is pijnlijk voor dieren, en kan voor bedrijven veel schade veroorzaken.
Uit informatie van de Gezondheidsdienst voor Dieren blijkt dat de ziekte vaak wordt gezien bij jonge melkkoeien gedurende 1-4 maanden na afkalven in combinatie met andere klauwaandoeningen. Vakblad Veeteelt schrijft in het artikel 'Verspreiding mortellaro verschilt per koe' dat niet elke koe even vatbaar is. Genetische verschillen spelen een rol.
Chronische mortellaro
Promovendus Floor Biemans verzamelde gegevens van 1500 koeien op twaalf Nederlandse bedrijven. Mortellaro bleek op alle bedrijven aanwezig te zijn. Uit informatie vanuit DigiKlauw - een applicatie voor administratie van klauwbehandelingen die door klauwverzorgers gebruikt wordt - bleek dat bij minimaal 20% van de koeien mortellaro gevonden werd.
Uit nader onderzoek van Biemans bleek dat een veel hoger percentage besmet is. Ze constateerde dat bij 60% van de koeien mortellaro aanwezig was. Soms ging het om een chronische mortellaro, waarbij de wond wel gesloten is, maar de ziekte onderhuids voortwoekert. Die koeien hebben er geen last van, maar kunnen de infectie wel doorgeven.
Reproductieratio
Uit het promotieonderzoek bleek dat de ziekte zich snel kan verspreiden. Biemans bepaalde de reproductieratio (R0). Dat is een getal dat aangeeft hoeveel koeien gemiddeld door een besmette koe worden geïnfecteerd. Voor mortellaro bleek die 2,36 te zijn. Dat is vrij hoog. Hoe hoger die RO, hoe lastiger een ziekte uit te roeien is. Pas bij een RO onder de 1 zal een ziekte langzaam uitdoven.
Fokwaarden
Biemans koppelde de gegevens van individuele koeien aan de genetische informatie van die koeien. Uit de analyse van die koppeling bleek dat er verrassend veel verschillen zijn tussen individuele koeien. Sommige koeien dragen sterk bij aan de verspreiding, maar er zijn ook koeien waarvoor de RO onder de 1 ligt. Door gerichte fokkerij zou je die mortellaro besmetting dus omlaag kunnen brengen. Door gebruik te maken van de fokwaarde voor klauwgezondheid met daarin een fokwaarde voor mortellaro kun je verspreiding van de ziekte verminderen.
(Bron foto: Pixabay)