Klimaatmaatregelen met perspectief voor de varkenshouderij

Met een lange lijst van mogelijke klimaatmaatregelen onder de arm stapten de onderzoekers van CLM Onderzoek en Advies naar vier varkenshouders. De onderzoekers stelden de vraag: ‘Welke maatregel vind je relevant, lijkt haalbaar en heeft een waarneembare bijdrage aan het bereiken van een klimaatneutrale landbouw?’

De lange lijst werd door de varkenshouders ingekort tot een lijst van 5 maatregelen. In het rapport ‘Kansen, kosten en draagvlak van klimaatregelen in de varkenshouderij’ wordt er verder ingezoomd op deze maatregelen. Het rapport beschrijft praktische aspecten, kosten en draagvlak van aantal specifieke maatregelen.

Varkenshouders

De geïnterviewde varkenshouders gaven antwoorden vanuit hun eigen positie, die voor alle vier verschillend is. Verschillende bedrijven, verschillende ondernemers met ieder hun eigen visie op hun bedrijf en de gewenste ontwikkelingen.

Eén van de varkenshouders heeft een groot vleesvarkensbedrijf, de ander een gemengd bedrijf met vleesvarkens, melkvee en een zorgtak. Het derde bedrijf is een internationaal bedrijf met een vermeerderingstak, opfok en een vergistingsinstallatie. Het laatste bedrijf is een gemengd bedrijf met een vergistingsinstallatie. Dit laatste bedrijf produceert varkens onder het Beter Leven 2-sterren keurmerk.

Wat deze varkenshouders gemeen hebben, is dat zij goed op de hoogte zijn van de actualiteiten en de sentimenten in de sector. Kortom, een dwarsdoorsnede van de Nederlandse varkenshouderij, stellen de onderzoekers.

Klimaatakkoord

Alle maatregelen op de long list waar de varkenshouders uit konden kiezen, dragen bij aan een meer klimaatneutrale landbouw. Voorwaarde was daarnaast dat de gekozen maatregelen passen bij het programma Vitale varkenshouderij.

Volgens de afspraken in het Klimaatakkoord moet in 2050 moet de landbouw en het landgebruik klimaatneutraal zijn. De voorgestelde maatregelen uit het rapport passen bij 1 de volgende categorieën uit het Klimaatakkoord:

• stalvernieuwing
• aanpassing diervoer door toevoeging van restproducten 
• energiebesparing
• hernieuwbare energie

Uitgezocht

Na wikken en wegen door de varkenshouders zijn er een vijftal maatregelen verder onderzocht. Dit zijn:

1. Brongerichte aanpak van emissies,

2.  Duurzame stalsysteem op basis van Maatlat duurzame veehouderij (MDV),

3.  Voeding op basis van 95% restproducten bij gelijkblijvende voederconversie,

4.  Productie van duurzame energie m.b.v. een windmolen,

5.  Energiebesparing aan de hand van een maatregel uit EIA-lijst.

De onderzoekers hebben voor iedere maatregel gekeken naar de kosten en opbrengsten, de praktische aspecten en het draagvlak.

En?

Voor alle maatregelen geldt dat deze met name kansen bieden als er ook afzetzekerheid is voor de varkenshouders. En als varkenshouders de zekerheid krijgen dat zij hiermee voldoen aan wettelijke eisen. Grote wens daarbij is dat er niet nog meer losse subsidieregelingen komen. Een subsidieregeling moet passen bij een toekomstvisie voor de varkenshouderij en het subsidiesysteem moet worden gedragen door de hele keten, de retail en de bank.

Het grootste draagvlak onder varkenshouders is er voor energiebesparende maatregelen en een kleine windturbine van 15 meter hoog.

Van de andere maatregelen is nu nog te weinig duidelijk wat de bijdrage is aan een meer klimaatneutrale landbouw. Ook is er meer onderzoek nodig of ontbreekt een verdienmodel, zoals bij een MDV-stal.