LED-verlichting bij viskweek

AQUAcultuur magazine ging in gesprek met general manager aquaculture Remco Lansbergen van Signify, de voormalige lichtdivisie van Philips. Het bedrijf doet, samen met universiteiten, onderzoek naar toepassingen van LED in de visindustrie. Ook geeft het demonstraties bij bedrijven.

Al sinds een jaar of vijftien wordt viskweek beschouwd als een noodzakelijk alternatief voor visvangst. Want bij de huidige wereldwijde consumptie van vis is onbeperkt blijven vangen geen optie. Ook de biodiversiteit in de zee staat onder druk.

LED-toepassingen in zeekooien

Binnen de viskweek is de toepassing van LED-verlichting in opmars. Noorse zalmkwekers waren tien jaar geleden de eersten die gebruik maakten van LED-toepassingen van Signify. Die verlichting wordt zowel gebruikt in zeekooien als in kwekerijen op land. De nieuwe lampen waren niet alleen energiezuiniger dan hun voorgangers. Uit onderzoek bleken meer voordelen. De lampen – Signify spreekt liever over armaturen, fittings of luminaires – bieden de mogelijkheid om te spelen met kleur, periodiciteit en intensiteit. Zo is zalm gevoelig voor bepaalde golflengtes (kleuren) van licht. Door die aan of uit te zetten, kun je invloed uitoefenen op hun gedrag en activiteit. Om een voorbeeld te geven: groen en blauw licht hebben effect op de rijping van de zalm. Het komt binnen via de pijnappelklier, ook wel het derde oog genoemd.

Zalmluis terugdringen

Bij 35 projecten van Signify bleek dat de productie van zalm toenam met gemiddeld 12,5 procent. De verklaring is dat de vis door het licht niet merkt dat het winter wordt en langer rijpt. Daardoor blijft het vlees het jaar rond stevig, wat leidt tot een stabiele kiloprijs. LED-verlichting lijkt ook te helpen tegen infecties. Door luminaires dieper in het water te plaatsen, komen de vissen minder aan het oppervlak waar de zalmluis zich bevindt.

Signify experimenteert inmiddels ook met toepassing van LED-verlichting bij de kweek van vissoorten als zeebaars, zeebrasem, kabeljauw, tilapia, yellow tail kingfish en witte garnaal. Bij de kweek van tilapia zou licht een gunstig effect hebben op het rendement van het voer en daarmee op de netto productie per kweekvijver.

Eventuele risico’s in kaart gebracht

De door AQUAcultuur geraadpleegde professor Hervé Migaud ziet ook voordelen, maar is voorzichtiger. Hij zegt dat je LED-licht kunt inzetten om het natuurlijke gedrag van kweekvissen in alle levensfasen te versterken. Op die manier is het een kosteneffectief hulpmiddel in de aquacultuur. Hij ziet ook risico’s. Zo zouden bij te veel licht de reserves in de dooierzak, waaruit vislarven zich voeden, sneller kunnen opraken.

De deskundige verwacht in elk geval dat onderzoek veel kan opleveren. Het ziet ernaar uit dat in de toekomst viskwekers in grote mate profiteren van zogenoemde lichtrecepten, ontwikkeld door bedrijven als Signify. Ook toepassingen in aquaponics, een combinatie van groenteteelt en viskweek, behoren tot de opties. En dat zou weer een belangrijke impuls kunnen geven aan city farming. De mogelijkheden lijken eindeloos!