Leren voor duurzame ontwikkeling via een integrale benadering

Hoe krijg je duurzaamheid in het DNA van jongeren? Hoe zorg je dat ze duurzame keuzes kunnen maken? Of dat ze zich bewust zijn van het effect van wat ze doen op hun omgeving. Met het programma 'Leren voor duurzame ontwikkeling' wil het kennisprogramma 'Duurzaam Door' werken aan duurzaamheid. Maar hoe doe je dat? Wat is duurzaamheidsdidactiek? Hoe kan het onderwijs bij leerlingen iets teweegbrengen dat kan bijdragen aan duurzame ontwikkeling? Welke rol kan een leerkracht er in spelen?

Vaardigheden

Met deze vragen in het achterhoofd benaderde het kennisprogramma Duurzaam Door de leerstoelgroep Educatie en Competentie studies (ECS) van Wageningen Universiteit. Ze voerden een verkenning uit hoe je aandacht kunt besteden aan duurzaamheid in het onderwijs. Onderzoekers spraken met experts en voerden literatuuronderzoek uit. Ze wilden weten welke vaardigheden belangrijk zijn. Wat is er nodig om duurzame ontwikkeling bij leerlingen op gang te brengen? Is er een speciale didactische aanpak nodig?

Kennis

Het rapport 'Leren voor Duurzame Ontwikkeling' laat zien dat er veel verschillende gedachten zijn over de aanpak. Zo vinden sommigen dat je leerlingen moet toerusten met kennis zodat ze aan de slag kunnen met duurzaamheidsvraagstukken. En in de interviews komt naar voren dat ervaringen kunnen bijdragen aan duurzame ontwikkeling door in de schoolomgeving iets te doen met natuur: natuuronderhoud, natuurbeleving. In het rapport komt systeemdenken naar voren als een vaardigheid die gekoppeld is aan duurzame ontwikkeling. Het gaat er daarbij om dat je systemen leert begrijpen, dat je kunt doorzien hoe systemen zich ontwikkelen in ruimte en tijd.

Didactiek

De onderzoekers concluderen dat voor duurzame ontwikkeling geen speciale didactiek nodig is. Wel pleiten ze voor een meer integratieve benadering waarin pedagogiek, didactiek, professionalisering van de omgeving als geheel worden beschouwd. Die integrale benadering heb je nodig bij het creëren van een 'learnscape' dat jongeren in staat stelt duurzaamheid te ontdekken en te waarderen. Je zou dit moeten integreren in de bestaande vakkenstructuur van het onderwijs, waarbij je vakoverstijgend moet werken. Het rapport noemt die interdisciplinaire didactische benadering de 'Whole School Approach'.

(Bron foto: Thinkstock)