Meer koeien in de wei
De weidegang op Nederlandse melkveebedrijven daalt gestaag, zo is te lezen in het rapport Beweidbare oppervlakte en weidegang op melkveebedrijven in Nederland. In 2001 kreeg 90 % van de melkkoeien nog weidegang, in 2007 was dit gedaald tot 80 % en in zowel 2012 als 2013 was het percentage weidende koeien teruggelopen 70 % (CBS, 2015) . De trend is daarmee duidelijk: het aandeel weidegang daalt. Ook de maatschappij constateert dat koeien minder vaak in de wei komen.
Haalbaarheid
Die constatering zorgt voor politieke discussie. Daarom gaf het ministerie van EZ opdracht voor een onderzoek naar de mogelijkheden. In hoeverre is weidegang nu en in de toekomst mogelijk. Wat is technisch en bedrijfseconomisch haalbaar? Op 94 % van de melkveebedrijven in Nederland is het in principe mogelijk om de koeien enige tijd in de wei te laten grazen, blijkt uit het onderzoek dat Wageningen UR uitvoerde. Zelfs bij verdergaande schaalvergroting of intensivering blijft in theorie op veel bedrijven weidegang mogelijk.
Weidegang
De belangrijkste factor voor weidegang is de oppervlakte grasland die een bedrijf beschikbaar heeft die bereikbaar is voor koeien. Op 1 tot 2 % van de bedrijven is er geen huiskavel, waardoor beweiding dichtbij onmogelijk is. Daarnaast speelt de veedichtheid een rol. Er zijn verschillende criteria voor weidegang. Een criterium is dat een melkkoe minimaal 1 kilogram droge stof weidegras per dag grazend moet kunnen eten. Als je dat criterium hanteert, is weidegang op 94% van de bedrijven mogelijk. Er lopen dan maximaal 12 koeien per hectare grasland.
Een andere, meer praktische definitie wordt gehanteerd in het Convenant Weidegang. Melkkoeien moeten minimaal 6 uur per dag buiten grazen gedurende minimaal 120 dagen per weideseizoen. Dat kan bij maximaal 6 melkkoeien per hectare grasland. 85 % van de bedrijven kan aan deze veebezetting voldoen.
Weidedocenten
Als je vanuit financieel oogpunt kijkt, ligt het omslagpunt voor de veebezetting nog wat lager. Dan zou je maximaal 4 melkkoeien per hectare kunnen houden. Bij 71 % van de bedrijven is dit mogelijk, schrijven de onderzoekers. Door schaalvergroting zou je meer melkkoeien kunnen houden per hectare beweidbare oppervlakte. Dan zou naar schatting 71 tot 85 % van de bedrijven voldoen aan de weidenorm van het Convenant Weidegang.
Weidegang staat volop in de belangstelling. Daarom organiseert de Stichting Weidegang cursussen om vakmanschap rond beweiding te versterken, te vernieuwen en te ondersteunen. Weidecoaches en Weidedocenten gebruiken een Basiskennisbundel die ontsloten is in het dossier Beweiding van Groen Kennisnet.
(Bron Fotowedstrijd Groen Kennisnet Foto Michel Kleefman)